Zwolnienie podmiotowe a import usług w VAT

Przeczytaj także: Import usług od zagranicznego podatnika zwolnionego z opodatkowania

Zwolnienie podmiotowe w podatku od towarów i usług zostało określone w art. 113 ustawy o VAT, który to mówi, że zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł (przy czym gdy podatnik rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie roku, limit ten liczy się proporcjonalnie). Co do zasady skorzystanie z tego zwolnienia powoduje, że na podatniku takim nie ciąży większość obowiązków przewidzianych dla czynnych VAT-owców. Nie są oni jednak zwolnieni ze wszystkich. Pewne wyjątki dotyczą właśnie tych, którzy to nabywają bądź świadczą usługi na rzecz kontrahentów unijnych.

I tak art. 97 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT mówi, że przepis w zakresie rejestracji jako podatnik VAT UE dotyczy m.in. podatników, którzy nabywają usługi, do których stosuje się art. 28b, jeżeli usługi te stanowiłyby u nich import usług.

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 28b miejsce świadczenia usług określa się zgodnie z zasadą ogólną, tj. w kraju, w którym nabywca ma siedzibę działalności gospodarczej tudzież stałe miejsce prowadzenia działalności, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu. Ta zasada ma zastosowanie do większości usług. Tym samym podatnik nabywający je od kontrahentów z innych krajów UE, mimo że korzysta zwolnienia podmiotowego w podatku VAT, musi zarejestrować się na potrzeby transakcji unijnych i co ważne, rozliczyć import usług.

Warto zwrócić uwagę, że powyższy obowiązek dotyczy jedynie tych usług, których miejsce świadczenia określane jest zgodnie z zasadą ogólną, czyli art. 28b. Co za tym idzie, jeżeli podatnik nabędzie usługi, w stosunku do których miejsce świadczenia określa się na podstawie innego przepisu (np. usługi związane z nieruchomościami, dla których miejsce świadczenia zostało uregulowane w art. 28e ustawy o VAT), powyższa rejestracja nie jest konieczna. Co ważne, mimo obowiązkowej rejestracji na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych, nabywanych usług nie wykazuje się w informacjach podsumowujących VAT-UE.

Rejestracją na potrzeby transakcji unijnych objęci są także podatnicy korzystający ze zwolnienia podmiotowego, którzy świadczą usługi na rzecz kontrahentów z UE. Mówi o tym art. 97 ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT. Zasada ta ma zastosowanie jedynie wówczas, gdy do świadczonych usług ma zastosowanie art. 28b (czyli gdy miejsce świadczenia tej usług określa się zgodnie z zasadą ogólną w kraju usługobiorcy) oraz gdy usługi te w kraju kontrahenta nie korzystają ze zwolnienia o podatku od wartości dodanej ani też nie są opodatkowane stawką 0%, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca

Wartość tych usług podatnik zwolniony z podatku VAT jest obowiązany wykazać w informacji podsumowującej VAT-UE.