Podatkowa grupa kapitałowa: optymalizacja podatkowa

Przeczytaj także: Podatkowa Grupa Kapitałowa – ryzyka i korzyści

Podatkową grupę kapitałową mogą tworzyć wyłącznie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, mające siedzibę na terytorium RP. Niezbędne jest spełnienie jednak następujących warunków:

1. Przeciętny kapitał zakładowy przypadający na każdą ze spółek nie może być niższy niż 1 mln zł.
2. Spółka dominująca musi posiadać bezpośredni udział na poziomie minimum 95% w kapitale zakładowym pozostałych spółek zależnych.
3. Spółki zależne nie mogą posiadać udziałów w kapitale zakładowym innych spółek tworzących tę grupę.
4. W spółkach tworzących grupę nie mogą występować zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa.

Istotna jest umowa
Jeżeli spółki spełniają powyższe 4 warunki, mogą zawiązać podatkową grupę kapitałową. Umowa o utworzeniu grupy musi być zawarta w formie aktu notarialnego na okres co najmniej 3 lat podatkowych i musi być zarejestrowana przez naczelnika urzędu skarbowego. Po utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej spółki tworzące tę grupę muszą spełniać cały czas warunki wymienione w pkt 1-3. Ponadto spółki nie mogą korzystać ze zwolnień od podatku dochodowego na podstawie odrębnych ustaw oraz tworzyć powiązań (o których mowa w art. 11 ustawy o CIT) z innymi podatnikami podatku dochodowego niewchodzącymi w skład podatkowej grupy kapitałowej. Najtrudniejszym warunkiem, jaki musi spełniać podatkowa grupa kapitałowa jest osiąganie za każdy rok podatkowy udziału dochodów w przychodach na poziomie co najmniej 3%.

Strata rozliczana w ciągu… jednego roku
Utworzenie podatkowej grupy kapitałowej pozwala na optymalizację obciążeń w podatku dochodowym od osób prawnych. Podstawową zaletą jest wspólne rozliczanie osiąganych dochodów i ponoszonych strat przez podmioty wchodzące w skład grupy. W podatkowych grupach kapitałowych przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest osiągnięty w roku podatkowym dochód stanowiący nadwyżkę sumy dochodów wszystkich spółek tworzących grupę nad sumą ich strat (art. 7a ustawy o CIT). Zatem straty odnotowane przez poszczególne spółki są pokrywane dochodami osiągniętymi przez pozostałe spółki z grupy już w roku ich poniesienia. Natomiast, jeżeli spółka nie należy do grupy, stratę może rozliczać w kolejnych 5 latach podatkowych pod warunkiem, że w tym okresie osiągnęła dochód, a maksymalne odliczenie straty od dochodu w danym roku nie może przekroczyć 50% jej wysokości. W przypadku podatkowych grup kapitałowych rozliczenie straty w jednym roku i to już w tym, w którym została poniesiona jest bardzo korzystnym rozwiązaniem.

Możliwe do zastosowania ceny transferowe
Kolejną zaletą wynikającą z przynależności do podatkowej grupy kapitałowej jest możliwość wpływania na wyniki finansowe poszczególnych spółek poprzez stosowanie cen transferowych. Zgodnie bowiem z art. 11 ust. 8 ustawy o CIT, w przypadku świadczeń między spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową nie mają zastosowania przepisy dotyczące szacowania dochodów przez organ podatkowy, w sytuacji, gdy ceny pomiędzy podmiotami powiązanymi kształtują się na innym poziomie niż ceny pomiędzy podmiotami niezależnymi. Zatem spółki tworzące grupę nie mają żadnych ograniczeń co do prowadzenia polityki cenowej pomiędzy sobą.

Darowizny kosztem podatkowym
Sterowanie wynikiem finansowym poszczególnych spółek może odbywać się również poprzez dokonywanie darowizn pomiędzy nimi. Nie wpłynie to co prawda na wysokość zobowiązania podatkowego całej grupy, ale ma wpływ na dochód wykazywany przez poszczególne spółki. Jedna spółka zaliczy darowiznę w ciężar kosztów, (art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT) natomiast dla spółki otrzymującej darowizna będzie przychodem (art. 12 ust. 1).


Dorota Kępka, Jerzy Toczyński