Darowizna to mniejszy podatek dochodowy

Przeczytaj także: Dojazd do pracy: podatek od wynagrodzenia

Darowizna kosztem podatkowym
Dla celów podatkowych darowizny i ofiary wszelkiego rodzaju generalnie nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Jednak w określonych warunkach podmiot przekazujący darowiznę może jej wartość zaliczyć do kosztów podatkowych. Z sytuacją taką będziemy mieli do czynienia gdy przedmiotem darowizny będą produkty spożywcze, inne niż napoje alkoholowe o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napoje alkoholowe będące mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%. Przy czym wartość darowanych produktów spożywczych (według kosztu wytworzenia lub ceny nabycia) może być ujęta w kosztach podatkowych pod warunkiem, że jest przekazana na:

• rzecz organizacji pożytku publicznego, w rozumieniu ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. nr 234, poz. 1536 ze zm.),
• cele działalności charytatywnej.

Ustawodawca uznaje, że po spełnieniu wskazanych wymogów darowizna jest kosztem uzyskania przychodów. Tak wprost wynika z art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy o pdof. W ten sposób dochodzi do zmniejszenia dochodu z działalności gospodarczej (rozumianego jako różnica pomiędzy przychodami a kosztami ich uzyskania) a tym samym do zapłaty mniejszej zaliczki na podatek dochodowy.

Należy w tym miejscu wskazać, że jeżeli darowizna nie stanowi kosztu podatkowego, tj. gdy jej przedmiotem są rzeczy inne niż produkty spożywcze, jej wartość może być odliczona od dochodu na zasadach wskazanych w art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy o pdof.

Odliczenie od dochodu
Jak już wspomniano przekazanie darowizny stwarza podatnikowi możliwość obniżenia dochodu. Przy czym skorzystanie z tego przywileju uzależnione jest od spełnienia określonych warunków. Odliczeniem można objąć darowizny przekazane na cele wskazane przez ustawodawcę w art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy o pdof, czyli cele:

• społecznie użyteczne określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (m.in. pomoc społeczną, działalność charytatywną, ochronę i promocję zdrowia, działania na rzecz osób niepełnosprawnych, nauki, edukacji, oświaty i wychowania, kultury, sztuki,
• kultu religijnego,
• krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi.

W przypadku pierwszej grupy darowizn konieczne jest, aby były one dokonane na rzecz organizacji, m.in. określonych w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, realizujących i prowadzących działalność pożytku publicznego w sferze działań publicznych.

Nie można odliczyć od dochodu darowizny produktów spożywczych zaliczonej do kosztów podatkowych.

Drugą grupę darowizn stanowią darowizny na cele kultu religijnego, przez które należy rozumieć darowizny przeznaczone dla kościołów, związków religijnych i kościelnych osób prawnych. Tak wynika z wyroku WSA w Warszawie z dnia 22.09.2005 r., sygn. akt III SA/Wa 845/05. Z kolei Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 24.02.2010 r., nr ILPB3/423-1114/09-2/DS stwierdził, że celom kultu religijnego służą zarówno te działania, które odnoszą się do praktyk, obrzędów i uroczystości religijnych, jak też dotyczące obiektów sakralnych i związanej z nimi infrastruktury.

Jeżeli natomiast chodzi o darowizny na cele krwiodawstwa, to mogą one być odliczone od dochodu, jeżeli są realizowane przez honorowych dawców krwi, zgodnie z art. 6 ustawy o publicznej służbie krwi (Dz. U. z 1997 r. nr 106, poz. 681 ze zm.), czyli osoby, które bezpłatnie oddają krew oraz zostały zarejestrowane w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi. Do jednostek tych zalicza się m.in. regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa.

Podatnicy mają prawo odliczyć wartość dokonanej darowizny (w przypadku darowizny na cele krwiodawstwa - w wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew), ale nie więcej niż 6% dochodu. Ponadto łączny limit dla wszystkich wcześniej wskazanych darowizn wynosi 6% dochodu osiągniętego w roku podatkowym. Tak więc dokonując nawet kilku darowizn i tak przedsiębiorca nie odliczy więcej niż wskazane 6%.

Przy czym, aby odliczyć darowiznę nie wystarczy spełnienie wskazanych wcześniej warunków oraz jej przekazanie. Aby podlegała ona odliczeniu, konieczne jest również właściwe jej udokumentowanie.

Szczególne darowizny
Przedsiębiorcy (darczyńcy) mogą darowizny odliczać również od swojego dochodu na podstawie odrębnych ustaw (czyli innych niż ustawa o pdof). Do takich należą darowizny przekazane na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą na warunkach określonych w ustawach regulujących stosunek Państwa do poszczególnych kościołów. Takie regulacje zawiera np. art. 55 ust. 7 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1998 r. nr 29, poz. 154 ze zm.). Takie darowizny odlicza się w kwocie faktycznie dokonanej, do wysokości dochodu osiągniętego przez podatnika w roku podatkowym. Przy czym, podobnie jak darowizny odliczane na podstawie ustawy o pdof, muszą one być udokumentowane.

Należy wskazać, że od dochodu za 2011 r. odliczeniu podlegają darowizny przekazane w okresie od 1.01.2011 r. do 31.12.2011 r. Zatem przedsiębiorcy mają jeszcze czas do końca roku, aby podjąć odpowiednie kroki w celu optymalizacji podatku za ten rok.

Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.)


Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.