Prowadzenie firmy: opłaty środowiskowe

Przeczytaj także: Zarządzanie podatkami w firmie - grupy obciążeń

Opłata środowiskowa, jak mówi sama nazwa, jest pobierana za korzystanie ze środowiska. Przez korzystanie ze środowiska rozumie się:

• wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza (przykładowo przez środki transportu, ogrzewanie, lakierowanie samochodu, spawanie, czy nawet malowanie pomieszczeń przedsiębiorstwa);
• wprowadzanie ścieków do wód lub ziemi (w tym wody roztopowe i opadowe pochodzące z powierzchni zanieczyszczonych - utwardzone place, parkingi, ulice itp.);
• pobór wód z ujęć własnych;
• składowanie odpadów.

Nie wszystkie jednak podmioty korzystające ze środowiska, są zobowiązane do uiszczania opłaty środowiskowej.

Prowadzisz firmę - płacisz opłatę środowiskową
Ustawa prawo ochrony środowiska precyzuje, co rozumie się pod pojęciem podmiotu korzystającego ze środowiska. Jest nim:

1. przedsiębiorca w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a także osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego oraz osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki;
2. jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą;
3. osoba fizyczna niebędąca podmiotem, o którym mowa w pkt. 1, korzystającą ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia.

Tak więc przedsiębiorca posiadający samochód, bez względu na to czy jest to samochód ciężarowy czy osobowy, będzie zobowiązany do ponoszenia opłaty środowiskowej z tytułu wprowadzania gazów do powietrza, natomiast ten sam samochód w rękach osoby fizycznej i niewykorzystywany na cele działalności gospodarczej, nie będzie powodował powstania obowiązku uiszczenia tej opłaty.

Prowadzenie ewidencji jest obowiązkowe
Sama zapłata opłaty środowiskowej nie jest dla przedsiębiorców jedynym problemem. Do ich obowiązków należy między innymi prowadzenie aktualizowanej co pół roku ewidencji danych zawierającej informacje o zakresie korzystania ze środowiska. W ewidencji tej powinny znaleźć się przykładowo dane dotyczące ilości i jakości pobranej wody powierzchniowej i podziemnej, informacje o ilości, stanie i składzie ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi itp. Na podstawie tej ewidencji podatnicy ustalają samodzielnie wysokość opłaty środowiskowej. Ponadto dane te podmioty są zobowiązane przedłożyć marszałkowi województwa. Wykaz informacji o ilości i jakości pobranej wody powierzchniowej i podziemnej oraz informacje o ilości, stanie i składzie ścieków wprowadzanych do wód lub ziemi należy podawać dodatkowo do wiadomości wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Z kolei wykaz, na podstawie którego ustalono opłaty za składowanie odpadów, podmiot korzystający ze środowiska przedkłada także wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta właściwemu ze względu na miejsce składowania odpadów.

Opłata środowiskowa jest wnoszona na rachunek właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska urzędu marszałkowskiego. Natomiast opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, wynikające z eksploatacji urządzeń (niestacjonarne urządzenia techniczne, w tym środki transportu), wnosi się na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce rejestracji podmiotu korzystającego ze środowiska.

Wysokość opłaty
Opłata środowiskowa ustalana jest na podstawie stawek obowiązujących w okresie, w którym korzystanie ze środowiska miało miejsce. Jest ona wnoszona do końca miesiąca następującego po upływie każdego półrocza. Stawki opłat podawane są w obwieszczeniu ministra środowiska w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska i zależą między innymi od wieku pojazdu, mocy pieca, czy rodzaju zużywanego paliwa.

Przykład
Przedsiębiorca wykorzystuje w prowadzonej działalności samochody ciężarowe oraz wózki widłowe. Prowadzi on ewidencję ilości i rodzaju spalonego paliwa w różnych pojazdach i na tej podstawie oblicza opłaty za korzystanie ze środowiska. Wysokość opłaty ustala on mnożąc ilość zużytego paliwa w tonach (inna waga gazu, benzyny i oleju napędowego ze względu na różne gęstości) przez jednostkową stawkę opłat. Zakładając, że zużywa 2 tony oleju napędowego zapłaci on 29,24 zł (14,62x2 tony) opłaty środowiskowej. Gdyby samochody były starsze, stawka opłaty środowiskowej byłaby odpowiednio wyższa i przykładowo dla samochód zarejestrowanych po praz pierwszy przed 1993 rokiem wynosi 44,65 zł za tonę zużytego oleju napędowego.

Zwolnienie z opłaty jest możliwe
Z uiszczania opłaty środowiskowej zwolnione są podmioty w przypadku, gdy obliczona półroczna kwota opłaty nie przekracza kwoty 400 zł. Brak opłaty nie zwalnia jednak przedsiębiorców z obowiązków ewidencyjnych. Jeżeli podmiot korzystający ze środowiska nie przedłoży wykazu zawierającego informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat, marszałek województwa wymierza opłatę, w drodze decyzji, na podstawie własnych ustaleń lub wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.


Małgorzata Jawińska, Jerzy Toczyński