Anulowanie czy korekta wystawionej faktury VAT

Przeczytaj także: Anulowanie faktury VAT

Szczególnie dotkliwe dla podatnika może być wystawienie faktury VAT na podmiot, który w rzeczywistości nie był jego kontrahentem. W takiej sytuacji, po spełnieniu pewnych warunków, możliwe jest jednak anulowanie faktury bez obowiązku wystawienia faktury korygującej. Czy jednak można dokonać anulowania faktury, jeżeli faktura została wysłana do błędnie określonego nabywcy?

Warunki dotyczące anulowania
Dokonując analizy niniejszego zagadnienia należy podkreślić, iż anulowanie faktury nie jest czynnością przewidzianą w obowiązujących przepisach prawnych. Jednakże w praktyce dopuszcza się możliwość anulowania faktury, pod warunkiem spełnienia pewnych przesłanek.

Dopuszczalność anulowania faktur potwierdziło Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 8 czerwca 1996 r. (nr PP1-7201-220/95/ER), które pozostaje aktualnym w obecnie obowiązującym stanie prawnym. Ponadto powyższe zagadnienie stało się przedmiotem orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z 19 grudnia 2000 r. (sygn. akt III SA 1715/99) stwierdził, że “(...) możliwość "anulowania" faktur (...), mimo że nie jest dopuszczona wyraźnie przez ustawę o VAT, należy zaaprobować jako praktyczną i realną drogę "wycofania się" podatnika z błędnego wystawienia dokumentu rozliczeniowego. Jednak powinna ona dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych (faktur), które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego (np. poprzez doręczenie ich kontrahentom)”.

W świetle zaprezentowanych poglądów można sformułować wniosek, że anulowanie faktury VAT jest dopuszczalne przy zachowaniu łącznie dwóch warunków:

• anulować można jedynie fakturę wystawioną w związku z transakcją, która faktycznie nie miała miejsca (czyli faktura taka nie dokumentuje sprzedaży)
• można anulować tylko taką fakturę, której nie wprowadzono do obrotu prawnego.

Wprowadzenie faktury do obrotu prawnego
W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż kluczowa pozostaje w tym przypadku druga z przesłanek, a mianowicie brak wprowadzenia faktury do obrotu prawnego. Zagadnienie to było przedmiotem licznych interpretacji indywidualnych, wśród których można wskazać na interpretację z dnia 28 listopada 2007 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP2/443-278/07-4/MS) w której stwierdzono, że wystawienie faktury należy rozumieć jako jej sporządzenie oraz przekazanie innemu podmiotowi, a przez to wprowadzenia faktury do obrotu prawnego. „Faktura VAT jedynie sporządzona, a nie wprowadzona do obrotu prawnego (faktura anulowana), nie jest zatem fakturą wystawioną i nie stanowi podstawy do zapłaty podatku w niej wykazanego w trybie art. 106 ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji anulowania faktur VAT podatnik nie wykazuje wartości w nich zawartych w deklaracji VAT.”

Podobne wnioski wynikają z interpretacji indywidualnej z dnia 5 sierpnia 2009 r., wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1/443-509/09-2/AP), w której stwierdzono, iż „dopuszczalne jest anulowanie faktury nie odebranej jeszcze przez nabywcę, sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonaniu na nich adnotacji uniemożliwiającej ich powtórne wykorzystanie.” Na powyższe wskazano również w interpretacji indywidualnej z dnia 12 października 2009 r., wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP2/443-726/09-2/IK), w której stwierdzono, że „w praktyce, w celu uproszczenia obrotu, w przypadku gdy wystawiona faktura VAT nie została jeszcze wprowadzona do obrotu prawnego, tj. odebrana przez nabywcę, nie ma konieczności poprawiania błędów na fakturze poprzez wystawianie faktury korygującej. Dopuszczalne jest anulowanie faktury sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonaniu na nich adnotacji uniemożliwiającej ich powtórne wykorzystanie”.

Anulować czy korygować?
Mając na uwadze obecne orzecznictwo organów podatkowych, w opisywanym stanie faktycznym anulowanie faktury byłoby związane ze znacznym ryzykiem podatkowym. Bowiem można byłoby zarzucić podatnikowi nieskuteczność obniżenia obrotu, jak również podatku należnego, z tytułu wystawionej już faktury. Tym samym należy w tej sytuacji rekomendować wystawienie faktury korygującej obniżającej obrót do zera.