WDT a eksport towarów w VAT

Przeczytaj także: Nieodpłatne przekazanie towarów jako WDT w VAT?

Rozpatrzmy następującą sytuację: Niemiecki kontrahent (podatnik legitymujący się niemieckim numerem VAT na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych) zamówił u polskiego podatnika (także podmiot zarejestrowany na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych) komplet stolarki okiennej o określonych parametrach technicznych. Stolarkę tę polski podatnik ma jednak dostarczyć nie do Niemiec, a na wykonywaną przez niemieckiego kontrahenta budowę w Szwajcarii. Czy czynność ta będzie stanowiła dla polskiego przedsiębiorcy WDT? A może będzie to eksport towarów?

To, kiedy mamy do czynienia z wewnątrzwspólnotową dostawą towarów, reguluje art. 13 ustawy o VAT. Zgodnie z nim (ust. 1) przez czynność tę rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonywaniu czynności opodatkowanych na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju (przy czym przez terytorium kraju należy tutaj rozumieć terytorium Polski).

Aby WDT wystąpiła, zarówno nabywca jak i dostawca muszą spełniać dodatkowe warunki określone w dalszych przepisach art. 13 ustawy o VAT. W naszym przypadku jednak warunki te mają drugorzędne znaczenie, a to dlatego, że nie została spełniona podstawowa przesłanka uznania danej sprzedaży za wewnątrzwspólnotową dostawę towaru. Otóż zgodnie z przytoczonym wyżej art. 13 ust. 1 istotny jest tutaj przede wszystkim kraj przeznaczenia danego towaru – musi wystąpić wywóz towaru z Polski na terytorium innego państwa członkowskiego.

Szwajcaria natomiast nie jest krajem zaliczanym do UE. Co za tym idzie, czynność polegająca na sprzedaży i dostarczeniu towaru z Polski do tego państwa nie może zostać potraktowana jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru. Ponieważ jednak towar ten został wywieziony na terytorium państwa trzeciego, słusznie pojawia się pytanie, czy dostawa taka nie może zostać uznana za eksport?

Definicja eksportu znalazła się w art. 2 pkt 8 ustawy o VAT. Zgodnie z nim eksportem jest potwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych wywóz towarów z terytorium kraju (czyli Polski) poza terytorium Unii Europejskiej w wykonaniu czynności opodatkowanych, jeżeli wywóz jest dokonany przez:
a) dostawcę lub na jego rzecz, lub
b) nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju, lub na jego rzecz, z wyłączeniem towarów wywożonych przez samego nabywcę dla celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych.

Co ważne, ustawodawca nie wskazuje tutaj żadnych dodatkowych warunków po stronie nabywcy, które wskazywałyby, kiedy mamy do czynienia z eksportem. Tym samym prawidłowe wydaje się być stanowisko, zgodnie z którym w przypadku eksportu nabywcą może być także podatnik z kraju członkowskiego Unii Europejskiej. Istotne jest natomiast to, aby dany towar wyjechał poza granice UE, z czym w naszym przykładzie mamy do czynienia (towar zostaje przemieszczony z Polski na terytorium Szwajcarii).

Konkludując wywóz towarów na terytorium państwa trzeciego, których nabywcą jest podatnik kraju członkowskiego, stanowi eksport towarów i korzysta z przywilejów dla niego określonych. Przypomnijmy, że polski podatnik w takim przypadku będzie miał prawo do zastosowania dla tej transakcji stawki 0%, o ile oczywiście spełni pozostałe określone w ustawie przesłanki warunkujące zastosowanie tej stawki. Należy przy tym zwrócić uwagę, że ustawodawca w odrębny sposób uregulował moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku zarówno eksportu, jak i wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru.