Okulary korekcyjne: koszty podatkowe firmy

Przeczytaj także: Okulary korekcyjne dla pracodawcy i pracownika w podatku dochodowym

Okulary dla pracownika
Przepisy prawa pracy obligują pracodawców do przestrzegania ogólnie obowiązujących przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należą do nich m.in. rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. z 1998 r. nr 148, poz. 973). Wynika z niego obowiązek zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok. Nie dotyczy on jednak wszystkich pracowników.

Za pracownika, na potrzeby wskazanego rozporządzenia, uważana jest osoba zatrudniona przez pracodawcę (w tym praktykant i stażysta), użytkująca w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. Osobom tym pracodawca musi zapewnić okulary. Przy czym przepisy nakładają realizację tego obowiązku w stosunku do pracowników, u których stosowanie okularów wynika z zalecenia lekarza wydanego w związku z badaniami okulistycznymi, przeprowadzonymi w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej. Jednocześnie badania te muszą wykazać potrzebę stosowania okularów podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

W omawianym rozporządzeniu brak jest uregulowań odnośnie wysokości kwoty, która podlega refundacji w związku z zakupem okularów korygujących. Oznacza to, że decyzję w tym zakresie podejmuje pracodawca (np. w regulaminie wynagradzania). Może on postanowić, że pokryje koszty w pełnej wysokości lub też ograniczy swój udział w ponoszeniu tych kosztów do określonej kwoty. Powinna ona obejmować przynajmniej koszt:

• robocizny i szkieł o parametrach oznaczonych przez lekarza oraz
• oprawy odpowiadającej co najmniej standardowi podstawowemu.

Pracodawca samodzielnie również kształtuje sposób, w jaki będzie odbywało się finansowanie zakupu okularów. W zależności od rozwiązań przyjętych w danym zakładzie pracy może to nastąpić poprzez:

• otrzymanie od pracodawcy zaleconych okularów korygujących wzrok (wówczas pracodawca zleca odpowiednim służbom zorganizowanie zakupu okularów dla pracowników),
• dokonanie przez pracownika (w porozumieniu z pracodawcą) zakupu zaleconych okularów i otrzymanie zwrotu poniesionych na ten cel wydatków udokumentowanych wystawioną na niego fakturą.

Taki sposób realizacji obowiązku zapewnienia okularów uznaje za prawidłowy Ministerstwo Finansów w interpretacji ogólnej z dnia 16 marca 2011 r., nr DD3/033/30/CRS/11/95.

Wydatki na zakup okularów korygujących wzrok dla pracowników (bez względu na sposób ich finansowania) są dla celów podatkowych kosztem uzyskania przychodu. Obowiązek ich ponoszenia wynika bowiem z mocy prawa i stanowią one wydatki ponoszone w celu zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy, niepodlegające wyłączeniu z kosztów. Tak też uważa Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 16 marca 2011 r., nr IBPBI/2/423-1890/10/PC.

Przy czym w sytuacji gdy pracodawca zwraca koszty do określonego limitu kwotowego (np. do 300 zł), kosztem będzie ta zwracana kwota, nawet jeśli na wystawionej fakturze będzie figurowała kwota wyższa (np. 500 zł).

Potrzeby przedsiębiorcy
W stosunku do osób prowadzących działalność gospodarczą brak jest regulacji ustawowych, które nakazywałyby im używanie na potrzeby tej działalności okularów korekcyjnych. U przedsiębiorcy wydatek ten należy kwalifikować jako wydatek na ochronę zdrowia, który jest wydatkiem o charakterze osobistym. Te zaś nie pozostają w związku z przychodami osiąganymi z działalności gospodarczej oraz ogólnym funkcjonowaniem firmy. Z tego względu wydatków na zakup okularów korekcyjnych przedsiębiorca nie może zaliczyć do kosztów podatkowych i to bez względu na rodzaj prowadzonej działalności. Znajduje to potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych. Przykładowo fiskus odmówił prawa uznania za koszt uzyskania przychodów wydatków na zakup okularów korekcyjnych:

• lekarzowi (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 29.09.2009 r., nr ITPBI/415-606/09/TK i z dnia 23.02.2009 r., nr ITPB1/415-829/08/AK),
• adwokatowi i radcy prawnemu (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24.03.2009 r., nr IPPB1/415-137/09-2/KS i z dnia 27.01.2009 r., nr IPPB1/415-1312/08-2/EC),
• informatykowi (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12.03.2009 r., nr PPB1/415-42/09-2/EC).

W powołanych interpretacjach organy podatkowe zgodnie twierdzą, że w przypadku zaistnienia wady wzroku, czy też jej pogłębiania się, osoba fizyczna jest zmuszona do zakupu okularów z odpowiednimi szkłami niezależnie od tego, czy prowadzi działalność gospodarczą, czy też działalności takiej nie prowadzi. Tak więc, bezpośrednim celem jaki jest związany z ponoszeniem tego rodzaju wydatków jest ochrona wzroku, a nie osiągnięcie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Poniesienie wydatków na zakup okularów nie ma realnego wpływu na wysokość przychodów uzyskiwanych z prowadzonej działalności. W związku z tym fiskus odmawia prawa do zaliczenia ich w ciężar kosztów.

Okulary ochronne wyjątkiem
Inaczej będzie, jeżeli z uwagi na rodzaj prowadzonej działalności przedsiębiorca kupuje okulary ochronne. Dotyczy to okularów wykorzystywanych tylko przy wykonywaniu tej działalności i z racji charakterystyki zawodu, np. ślusarza. W takiej sytuacji okulary pełnią funkcję podobną do odzieży roboczej (np. kombinezonu roboczego, kasku czy butów) i moim zdaniem mogą być uznane za koszt podatkowy. Należy wskazać, że na zaliczenie do kosztów wydatków na zakup okularów ochronnych zgodził się Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 21.01.2011 r., nr ILPB1/415-1201/10-4/AGr.

Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.)


Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.