Kontrakt menedżerski z cudzoziemcom a podatek dochodowy

Przeczytaj także: Sprzedaż sadzonek jako działalność rolnicza - poza podatkiem PIT?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

02.07.2010 r. spółka zatrudniła na podstawie kontraktu menedżerskiego na stanowisku v-ce prezesa zarządu osobę posiadającą obywatelstwo brytyjskie, mającą miejsce zamieszkania w Republice Południowej Afryki. Osoba ta nie przedłożyła dla celów podatkowych certyfikatu rezydencji. Ponadto nie przedstawiła także płatnikowi karty czasowego pobytu w Polsce. Miejscem wykonywania pracy na rzecz spółki jest terytorium RP, w szczególności miasto L., a także inne miejsca, o ile uzasadnia to interes spółki. W związku z powyższym zadano następujące pytania:
1. Czy od wynagrodzenia takiej osoby, stanowiącego jej przychód podatek dochodowy pobiera się w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu?
2. Czy w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu można pobierać podatek dochodowy tylko przez okres 183 dni, tj. okres przebywania na terytorium Polski podatnika w roku podatkowym a od momentu przekroczenia 183 dni należy traktować podatnika jako osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i od tego momentu pobierać podatek na zasadach ogólnych?
3. Jaki będzie właściwy miejscowo urząd skarbowy dla podatnika, jeżeli uznamy że należy pobierać od wypłaconych dochodów zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych na zasadach ogólnych?
W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. z 2010 r. Dz. U. Nr 51, poz. 307 ze zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – stosownie do art. 3 ust. 1a ww. ustawy - uważa się osobę fizyczną, która:
1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

W myśl art. 3 ust. 2a powołanej ustawy osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
Stosownie do art. 3 ust. 2b ww. ustawy za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się w szczególności dochody (przychody) z:
1. pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
2. działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
3. działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
4. położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości, w tym ze sprzedaży takiej nieruchomości.

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a tej ustawy). Zasady opodatkowania w Polsce przychodów uzyskanych przez nierezydentów reguluje art. 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (…)

Zatem w przedmiotowej sprawie należy wziąć pod uwagę postanowienia umowy zawartej między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Południowej Afryki w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Warszawie dnia 10.11.1993 r. (Dz. U. z 1996 r. Nr 28, poz. 124).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt a) ww. umowy, określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce" oznacza osobę, która zgodnie z ustawodawstwem Polski podlega w niej opodatkowaniu z uwagi na miejsce zamieszkania, siedzibę, miejsce zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze. Określenie to nie obejmuje żadnej osoby, która podlega opodatkowaniu w Polsce w zakresie dochodu osiągniętego tylko w Polsce.

Natomiast w myśl art. 4 ust. 1 pkt b) ww. umowy, określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Południowej Afryce" oznacza każdą osobę fizyczną posiadającą zwykłe miejsce zamieszkania w Afryce Południowej i każdą osobę prawną, której miejsce zarządu znajduje się w Południowej Afryce.

Jak wynika z art. 4 ust. 2 umowy, jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 tego artykułu osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status będzie określony według następujących zasad:
a. osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania;
b. jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, z którym ma ona silniejsze powiązania osobiste lub gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);
c. jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;
d. jeżeli przebywa ona zwykle w obu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zwykle w żadnym z nich, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, którego jest obywatelem;
e. jeżeli status osoby nie może być określony zgodnie z postanowieniami zawartymi pod literami od a) do d), to właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną tę sprawę w drodze wzajemnego porozumienia.

W świetle art. 16 wyżej powołanej umowy, wynagrodzenia dyrektorów i inne podobne należności, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej spółki, mającej siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.