Nieodpłatne przekazanie żywności a rozliczenie VAT

Przeczytaj także: Darowizna na cele charytatywne a podatek VAT

Przypomnijmy, art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje, że odpłatną dostawą towarów jest także przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele osobiste, cele jego pracowników, akcjonariuszy itp., a także wszelkie inne darowizny, jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od ich nabycia w całości lub w części.

Jak już podkreśliliśmy we wstępie, przepisu tego nie stosuje się jedynie do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek (art. 7 ust. 3 ustawy o VAT).

Ustawodawca przewidział jednak zwolnienia dla niektórych przekazań. Jedno z nich, zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o VAT mówi, że zwalnia się od tego podatku dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2, przez producenta, której przedmiotem są produkty spożywcze, z wyjątkiem napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2 % oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5 %, jeżeli są one przekazywane na rzecz organizacji pożytku publicznego, w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z przeznaczeniem na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.

Przytoczony wyżej przepis wskazuje istotne warunki, jakie muszą być spełnione, aby ze zwolnienia skorzystać. Otóż przede wszystkim obejmuje ono jedynie darowiznę żywności z wyłączeniem alkoholu. Po wtóre darowizny tej mogą dokonać jedynie określone grupy podatników, czyli producenci żywności (co za tym idzie przepis ten nie obejmuje np. sklepów czy hurtowni spożywczych). Po trzecie darowizna musi być dokonana na rzecz organizacji pożytku publicznego i po czwarte – organizacja ta musi otrzymaną darowiznę żywności przeznaczyć na cele działalności charytatywnej (nie może jej zatem spożytkować na potrzeby własne, np. podczas organizowanych spotkań z członkami czy też darczyńcami).

Przy spełnieniu przesłanek wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 16, a co za tym idzie, zwolnienia z podatku nieodpłatnych przekazań towarów rodzi się jednak pytanie, czy producent ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów towarów i usług związanych z taką darowizną? Wszak nabycia te nie służą czynnościom opodatkowanym.

Odpowiedź na to pytanie znalazła się w art. 86 ust. 8 pkt 3 ustawy o VAT. W przepisie tym ustawodawca wprost wskazał, że podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą m.in. dostawy towarów, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16.

Tym samym podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabytych towarów i usług związanych z późniejszym nieodpłatnym przekazaniem, mimo że ich zakup nie będzie służył czynnościom opodatkowanym.