Transakcje zagraniczne: obowiązki informacyjne

Przeczytaj także: Podmioty powiązane: transakcje a sprawozdanie finansowe

Trzeba mieć na uwadze, że zgodnie z art. 82 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej (dalej zwana: OP) osoby prawne prowadzące działalność gospodarczą są obowiązane do sporządzenia i przekazywania informacji o umowach zawartych z nierezydentami w rozumieniu przepisów Prawa dewizowego bez uprzedniego wezwania przez organ podatkowy. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 2 Prawa dewizowego nierezydentami są:

1. osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za granicą oraz osoby prawne mające siedzibę za granicą, a także inne podmioty mające siedzibę za granicą, posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu; nierezydentami są również znajdujące się za granicą oddziały, przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez rezydentów;
2. obce przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne i inne obce przedstawicielstwa oraz misje specjalne i organizacje międzynarodowe, korzystające z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub konsularnych.

Natomiast na mocy § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie informacji podatkowych (Dz. U. z 2002, Nr 240, poz. 2061, dalej zwane: Rozporządzeniem). w związku z art. 82 § 1 OP opisywany obowiązek sprawozdawczy powstaje tylko w przypadku:

1. istnienia określonych powiązań pomiędzy podmiotem zobowiązanym do dostarczenia informacji podatkowej oraz nierezydentem w rozumieniu przepisów prawa dewizowego;
2. jeżeli podmiot obowiązany do sporządzenia i przekazania informacji wiedział lub mógł wiedzieć, przy zachowaniu należytej staranności, o fakcie istnienia takich powiązań;
3. w zakresie dotyczącym umów zawartych pomiędzy nimi.

Jednocześnie ustawodawca wskazał w § 3 powiązania, których istnienie nakłada na jedną ze stron umowy obowiązek dostarczenia informacji podatkowych, występują wówczas, gdy:

1. jedna ze stron tej umowy, bezpośrednio lub pośrednio, bierze udział w zarządzaniu lub kontroli drugiej strony umowy albo posiada udział w jej kapitale uprawniający do co najmniej 5% wszystkich praw głosu lub
2. inny podmiot, niebędący stroną umowy, równocześnie bierze udział, bezpośrednio lub pośrednio, w zarządzaniu lub kontroli podmiotów będących stronami umowy albo posiada udziały w kapitałach tych podmiotów uprawniające, w każdym z nich, do co najmniej 5% wszystkich praw głosu (w informacjach dotyczących sytuacji opisanych w pkt 1 i 2 uwzględnia się wówczas umowy, które zostały zawarte w roku podatkowym z tym samym nierezydentem, a suma należności albo suma zobowiązań wynikająca z tych umów przekroczyła równowartość 300 000 euro); lub
3. nierezydent, będący stroną umowy, posiada na terytorium RP przedsiębiorstwo, oddział lub przedstawicielstwo w rozumieniu odrębnych przepisów (w informacjach uwzględnia się umowy, w których jednorazowa wartość należności albo zobowiązań przekroczyła równowartość 5000 euro).

Warto jednocześnie zaznaczyć, że jeżeli nierezydent będzie spełniał warunki określone zarówno w § 3 ust 1 pkt 1) i 2) oraz w § 3 ust. 1 pkt 3) Rozporządzenia, to wówczas informacją objęte będą wszystkie zawarte z tym podmiotem umowy przekraczające wartość 5.000 EURO, a w przypadku, gdy suma wszystkich zawartych z tym podmiotem umów przekroczy 300.000 EURO, to wówczas informacja obejmie również umowy, których jednoroczna wartość jest mniejsza aniżeli 5.000 EURO.

Podkreślić należy, że przedmiotowe regulacje prawne w sposób wyczerpujący wskazują zakres podmiotowy i przedmiotowy informacji podatkowej sporządzanej i przesyłanej przez osoby prawne bez uprzedniego wezwania organu podatkowego. Jeżeli zatem zawierane przez Spółkę umowy spełniają warunki wskazane w ww. przepisach Rozporządzenia i jednocześnie były zawarte z nierezydentami wskazanymi w tym Rozporządzeniu, to wówczas podatnik będzie obowiązany do sporządzenia stosownej informacji podatkowej. Na marginesie należy wskazać, że na podatniku ciąży obowiązek identyfikacji podmiotów, z którymi zawiera umowy. Podatnik powinien również sam określić, czy jego kontrahenci spełniają warunki określone w Rozporządzeniu.

Informację podatkową należy składać do właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego w terminie 3 miesięcy od końca roku podatkowego, za który jest ona sporządzana. Wartość limitów wartości umów, które podlegają obowiązkowi informacyjnemu należy obliczać na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez NBP na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok zawarcia umowy.

Obowiązkiem informacji objęte są wszystkie umowy cywilnoprawne oraz umowy z zakresu prawa pracy z wyjątkiem umów zawartych w trybie przepisów o zamówieniach publicznych, kredytu lub pożyczki zawieranych przez banki i agencje rządowe, umowy objęte tajemnicą państwową lub bankową oraz umowy związane z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnot samorządowych.

W związku z powyższym, obowiązkiem informacyjnym objęte są zarówno umowy dotyczące usług (materialnych i niematerialnych), jak również towarów, jeżeli umowy te spełniają warunki określone w Rozporządzeniu.

Zgodnie z § 3 ust. 4 Rozporządzenia, informację podatkową o umowach zawieranych z nierezydentami, o których mowa w art. 82 § 1 pkt 2 OP sporządza się i przekazuje na formularzu ORD – U, stanowiącym załącznik do Rozporządzenia. Informacja ta nie może zatem być składana na deklaracji ORD – TK, ponieważ na tej deklaracji składa się informację przekazywaną na żądanie organu podatkowego (art. 82 § 1 pkt 1) OP). Co do zasady, żądanie organu podatkowego nie będzie dotyczyło umów, które powinny znaleźć się w informacji składanej bez uprzedniego wezwania, gdyż byłoby to bezprzedmiotowe.