Wynajem samochodu (z kierowcą): rozliczenie VAT

Przeczytaj także: Leasing operacyjny: obowiązek podatkowy w VAT

W Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2008 roku wynajem samochodu z kierowcą znalazł się pod symbolem 49.41.20.0: Wynajem samochodów ciężarowych z kierowcą. Powyższe mieści się w grupowaniu 49: Transport lądowy i rurociągowy, 49.4: Transport drogowy towarów oraz usługi związane z przeprowadzkami, 49.41: Transport drogowy towarów.

Z kolei wynajem samego samochodu znalazł się pod symbolem PKWiU 77.12.11.0: Wynajem i dzierżawa samochodów ciężarowych bez kierowcy. Jak się łatwo domyślić, mieści się on w dziale 77: Wynajem i dzierżawa, 77.12: Wynajem i dzierżawa pozostałych pojazdów samochodowych (z wyłączeniem motocykli), bez kierowcy.

Jak zatem łatwo zauważyć, powyższe usługi mimo że podobne z nazwy, zostały zupełnie oddzielnie umieszczone w klasyfikacji publicznej, na podstawie której zdaniem autora można je odnieść na potrzeby podatku VAT. W przypadku wynajmu samochodu wraz z kierowcą usługa taka jest klasyfikowana do usług transportowych, w drugim przypadku natomiast do najmu i dzierżawy. Jak zatem ustalić tutaj moment powstania obowiązku podatkowego?

W odniesieniu usług wynajmu samochodu wraz z kierowcą zastosowanie znajdzie art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. a) ustawy o VAT, który to mówi, że w przypadku usług transportu osób i ładunków kolejami, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia ich wykonania.

Co się zaś tyczy usług wynajmu samego pojazdu, to zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 4 ustawy o VAT, z tytułu m.in. świadczenia na terytorium kraju usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonym w umowie lub na fakturze za te usługi.

Przy obydwu typach usług stosuje się ponadto art. 19 ust. 15 ustawy o VAT, który to mówi, że otrzymanie części zapłaty (ceny) powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.

Na co zatem zwrócić uwagę przy określeniu momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu powyższych usług?
Istotna jest tutaj przede wszystkim zapłata – to ona generuje moment powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli jednak nie nastąpi ona:

• w przypadku usług wynajmu samochodu wraz z kierowcą (czyli usług transportowych) przed 30-tym dniem licząc od dnia wykonania tejże usługi – obowiązek podatkowy powstanie tego 30-tego dnia
• w przypadku usług wynajmu samego samochodu przed upływem terminu płatności określonego na umowie lub fakturze – obowiązek podatkowy powstanie w dacie tego terminu

Na zakończenie dodajmy, że także termin, w którym winna zostać wystawiona faktura VAT dokumentująca powyższe usługi, został określony w sposób szczególny. §11 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów m.in. w sprawie wystawiania faktur VAT mówi, że w obydwu tych przypadkach fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego i nie wcześniej niż 30. dnia przed powstaniem tego obowiązku podatkowego.