Spółka jawna: sprawozdanie finansowe do KRS?

Przeczytaj także: Sprawozdania finansowe wg KIMSF 17: o czym pamiętać?

Na gruncie podatku dochodowego opodatkowaniu tym podatkiem podlega nie sama spółka jawna, a jej wspólnicy. Art. 24a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) mówi natomiast, że osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych.

Art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości mówi natomiast, że przepisy tej ustawy stosuje się do osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz spółdzielni socjalnych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro, czyli gdy przychód z działalności gospodarczej określony zgodnie z art. 14 updof za poprzedni rok podatkowy wyniósł co najmniej równowartość 1.200.000 euro. Gdy przychód ten za ubiegły rok nie przekroczył ustawowego limitu, spółka jawna osób fizycznych ma do wyboru, czy w danym roku będzie prowadziła podatkową księgę przychodów i rozchodów czy też księgi rachunkowe.

Powyższy wybór ma istotne znaczenie w postawionym we wstępie pytaniu. Jeżeli bowiem spółka jawna osób fizycznych zdecyduje się na prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, nie podlega przepisom ustawy o rachunkowości, a jedynie ustaw podatkowych. Zasady prowadzenia księgi podatkowej zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. To natomiast, podobnie jak też przepisy ustawy o podatku dochodowym, nie nakłada obowiązku sporządzania sprawozdania finansowego na podmioty prowadzące księgę przychodów i rozchodów.

Jeżeli natomiast spółka jawna osób fizycznych zdecyduje się na prowadzenie ksiąg rachunkowych, tudzież będzie do tego zobligowana wskutek przekroczenia ustawowego limitu, automatycznie podlega regulacjom ustawy o rachunkowości. Ta natomiast w art. 69 ust. 1 stanowi, że kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym m.in. roczne sprawozdanie finansowe, w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego. Oczywiście przepisy ustawy o rachunkowości zobowiązują także do sporządzania takiego sprawozdania.

W związku z powyższym spółka jawna osób fizycznych prowadząca podatkową księgę przychodów i rozchodów, w odróżnieniu od tej, która prowadzi księgi rachunkowe, nie ma obowiązku sporządzania i składania sprawozdania finansowego do rejestru sądowego.

Od powyższego wydają się jednak istnieć dwa wyjątki wynikające z KSH, które jednakże dotyczą ściśle określonych i rzadko występujących sytuacji. Pierwszy z nich, określony w art. 81 §2 Kodeksu spółek handlowych (część dotycząca likwidacji spółki jawnej) mówi, że w przypadku gdy likwidacja trwa dłużej niż rok, sprawozdanie finansowe należy sporządzić na dzień kończący każdy rok obrotowy.

Drugi z kolei znalazł się w art. 558 §2 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych (przekształcenia spółek). Przepis ten wskazuje mianowicie, że do planu przekształcenia spółki należy dołączyć m.in. sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na określony dzień.