Podatkowe różnice kursowe od podatku VAT?

Przeczytaj także: Faktura w walucie: VAT należny a różnice kursowe

17 października 2008 r. spółka wystąpiła z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości „rozpoznania” dla celów tego podatku dodatnich jak i ujemnych różnic kursowych na kwocie podatku VAT przy fakturach wystawionych w walucie obcej.

Spółka wskazała, że dokonuje transakcji walutowych, w ramach których jej należności i zobowiązania są ustalane, naliczane, a następnie uiszczane w walutach obcych. Część z tych transakcji jest dokonywanych z podmiotami krajowymi, a co za tym idzie są one opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Cała należność (wraz z podatkiem) naliczana jest w walucie obcej i w tej też jest w całości uiszczana. Co za tym idzie, w związku z tymi transakcjami powstają różnice kursowe. Dla celów podatkowych spółka ustala różnice wg metody określonej w art. 15a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka ma wątpliwości, czy w takiej sytuacji powstaje zagadnienie zaliczenia do przychodów (odpowiednio kosztów uzyskania przychodów) różnic kursowych od tej części należności (odpowiednio zobowiązania), która odpowiada wartości podatku od towarów i usług? Jej zdaniem tak.

Z tym stanowiskiem nie zgodził się Dyrektor Izby Skarbowej wydający w imieniu Ministra Finansów interpretację. Organ podkreślił, że podatek od towarów i usług co do zasady nie wywołuje żadnych skutków na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych. Ustawodawca wyraźnie wskazał w ustawie sytuacje, w których możliwe jest ustalanie różnic kursowych dla celów podatkowych, a co za tym idzie te, które nie mieszczą się w tym katalogu, nie mogą wpływać na wysokość osiąganych przychodów oraz ponoszonych kosztów. Z uwagi na to, iż dla potrzeb podatku dochodowego przychodem i kosztem podatkowym są – co do zasady – kwoty netto, podatnicy dokonujący sprzedaży i zakupu towarów i usług opodatkowanych tym podatkiem, nie powinni przeliczać przychodu lub kosztu w kwocie brutto wynikającej z faktury VAT.

Spółka wezwała organ do usunięcia naruszenia prawa a następnie skierowała sprawę do sądu. WSA przyznał jednak rację fiskusowi. Sąd podkreślił, że nie każde przysporzenie (przychód) i koszt w znaczeniu ekonomicznym może być uznawany w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych bądź za przychód bądź za koszt uzyskania przychodu. Przychody bądź koszty w znaczeniu ekonomicznym mogą uzyskiwać status podatkowy w zakresie podatków dochodowych, jeżeli wynika to z odpowiednich regulacji prawnych dotyczących tych podatków dochodowych.

Ponieważ podatek VAT w zakresie podatku dochodowego nie może być uznany w znaczeniu podatkowym ani za przychód ani za koszt uzyskania przychodu, do takiej kategorii nie mogą zostać zaliczone także wszelkie należności pochodne.

Na powyższe spółka wniosła skargę kasacyjną. NSA uznał jednak ją za bezzasadną podzielając argumentację fiskusa oraz sądu pierwszej instancji.