Opłaty pocztowe a import usług w VAT

Przeczytaj także: Import/eksport usług w podatku VAT od wynajmu pracowników

Odpowiedź na postawione we wstępie pytanie jest pozytywna. Miejsce świadczenia określa się tutaj na zasadach ogólnych określonych w art. 28b ustawy o VAT, który to mówi, że w przypadku gdy usługobiorcą jest podatnik, miejscem świadczenia jest miejsce, w którym posiada on siedzibę, stałe miejsce zamieszkania czy też stałe miejsce prowadzenia działalności (jeżeli usługa była świadczona dla tego miejsca). Co prawda od reguły tej ustawodawca przewidział pewne wyjątki, jednak żaden z nich nie ma zastosowania do usług pocztowych.

Zobowiązanym do rozliczenia podatku jest tutaj nabywca, który rozpoznaje import usług. W art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT ustawodawca wskazał bowiem, że podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju.

Co za tym idzie polski podatnik, który poniósł opłaty z związku z nabyciem francuskich usług pocztowych (świadczących przez tamtejszy podmiot do tego uprawniony), z tego tytułu rozpozna i rozliczy import usług w Polsce. Import usług należy tutaj (podobnie jak i w innych przypadkach) udokumentować wystawioną fakturą wewnętrzną.

Należy także pamiętać, że wykazując import usług stosuje się do niego stawki podatku VAT właściwe dla danej usługi na terytorium kraju. W przypadku usług pocztowych mogą jednak powstać wątpliwości, jaką stawkę zastosować. Dlaczego?

Otóż w art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującymi od dnia 01 stycznia 2011 r.) ustawodawca zwolnił od tego podatku usługi pocztowe oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną - realizowane przez operatora obowiązanego do świadczenia powszechnych usług pocztowych. Na marginesie dodajmy, że przed 2011 rokiem na tego typu usługi obowiązywało podobne zwolnienie.

Problem rodzi tutaj wskazanie przez ustawodawcę, że zwolnione są tego typu usługi realizowane jedynie przez operatora obowiązanego do świadczenia powszechnych usług pocztowych. Zwolnienie to ma zatem charakter przedmiotowo-podmiotowy. Z jednej strony prawodawca wskazuje jakiego rodzaju usługi z niego korzystają, z drugiej zaś zakreśla krąg podmiotów, które usługi tego typu mogą świadczyć, aby były zwolnione z podatku VAT.

Zapewne podmiotem takim nie jest zwykły przedsiębiorca. Zdaniem autora jednak w rozpatrywanym przypadku przy rozpoznawaniu importu usług oraz określenia stawki podatku, zwolnienie to należy zastosować. Trzeba bowiem pamiętać, że na polskim podatniku nabywającym usługi pocztowe od poczty francuskiej ciąży jedynie obowiązek rozliczenia podatku VAT od tych usług, jednakże nie oznacza to zmiany podmiotu świadczącego te usługi. W dalszym ciągu jest to operator obowiązany do świadczenia powszechnych usług pocztowych (w naszym przypadku we Francji), z tym że obowiązek rozliczenia podatku VAT (poprzez import usług) został tutaj przerzucony na podmiot z innego kraju.

Nasz podatnik na nabyte usługi powinien zatem wystawić fakturę wewnętrzną wskazując, że usługi te korzystają ze zwolnienia i powołać się na art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy o VAT. Fakturę tę należy następnie ująć w rejestrach i deklaracji VAT. Obowiązek podatkowy powstaje tutaj z chwilą wykonania przedmiotowych usług, chyba że wcześniej miała miejsce płatność – wtedy z datą płatności.