Środek trwały z dotacji: sprzedaż a podatek

Przeczytaj także: Budynek na cudzym gruncie jako inwestycja w obcym środku trwałym?

Otrzymany przychód bez podatku

Większość dotacji otrzymanych przez przedsiębiorców jest opodatkowanych podatkiem dochodowym w ramach źródła pozarolnicza działalność gospodarcza. Ustawodawca inaczej potraktował jednak te, które służą na nabycie składników majątku zaliczanych do środków trwałych. W art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) ustawodawca wskazał bowiem, że przychodem z działalności gospodarczej są także dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, ale z wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których podatnik będzie dokonywał odpisów amortyzacyjnych.

i brak kosztu z tytułu zakupu
Wydatku z tytułu nabycia środka trwałego sfinansowanego dotacją przedsiębiorca nie zaliczy jednak do kosztów uzyskania przychodu. W art. 23 ust. 1 pkt 45 updof ustawodawca wskazał bowiem, że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywane od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Co za tym idzie, część odpisu amortyzacyjnego środka trwałego przypadająca na część wartości początkowej sfinansowanej dotacją, nie będzie kosztem podatkowym.

Przy sprzedaży zawsze przychód
Zdaniem autora jednak powyższe „specjalne” potraktowanie środków trwałych sfinansowanych (w całości lub części) dotacją nie wpływa na sposób opodatkowania jego sprzedaży.

W przypadku odpłatnego zbycia takiego składnika majątku przedsiębiorca osiąga przychód, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Z drugiej strony art. 23 ust. 1 pkt 1 updof mówi, że wydatki poniesione na nabycie środka trwałego, pomniejszone o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych, są kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia danego środka trwałego. Tym samym przy sprzedaży niezamortyzowana część wartości początkowej środka trwałego staje się kosztem uzyskania przychodu w chwili sprzedaży. Co ważne, ustawodawca w tej sytuacji nie dokonuje już rozbicia na część sfinansowaną z dotacji i środków własnych. Tym samym cała niezamortyzowana część środka trwałego jest kosztem podatnika w momencie jego zbycia.

Opodatkowanie dotacji?
W opisanym przypadku może rodzić się jeszcze jedna wątpliwość. Otóż czy wartość otrzymanej dotacji przypadająca na niezamortyzowaną część wartości początkowej środka trwałego w momencie jego sprzedaży stanowi dla podatnika także przychód, który należy opodatkować (jako że dotacje co do zasady są opodatkowane)?

Zdaniem autora nie. W dalszym ciągu ma tutaj bowiem zastosowanie art. 14 ust. 2 pkt 2 updof. Sprzedaż przedmiotowego składnika majątku nie zmieniła celu, na jaki otrzymano i przeznaczono dotację (zakup środka trwałego podlegającego amortyzacji). Żaden z przepisów ustawy nie mówi, że w takiej sytuacji podatnik winien wykazać przychód z otrzymanej dotacji i go opodatkować.