Przychód firmy: korekta w podatku dochodowym
2011-05-04 12:59
Przeczytaj także: Zasady rozliczania premii pieniężnych w podatku dochodowym
Taki wniosek Sąd wysnuł na podstawie analizy art. 12 ust. 3 updop. Jego zdaniem, zmniejszenie przychodu spowodowane zwrotem towarów, bonifikatą i skontem nie jest związane z określonym przychodem występującym w danym roku. Regulacja ta odnosi się do wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat, skont, które faktycznie wystąpiły w danym roku i nie wiąże się z przychodem, który wystąpił w związku z zawartymi uprzednio transakcjami. Podkreślił, że jest to inna konstrukcja, niż zawarta w art. 15 ust. 4 updop, gdzie jednoznacznie zastrzeżono, iż koszty uzyskania przychodów są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, którego dotyczą. Jeżeli ustawodawcy zależałoby na powiązaniu zwrotu towarów, bonifikat i skont z określoną transakcją, to wyraźnie by to zapisał. Natomiast brak określenia czasowego odnoszącego się do transakcji, co do których nastąpił zwrot towaru bądź udzielono bonifikaty albo skonta skutkuje tym, że w przypadku tych zdarzeń, bierze się pod uwagę datę faktycznego wystąpienia zwrotu towarów lub udzielenia bonifikaty bez względu na datę pierwotnej transakcji będącej podstawą do dokonania w późniejszym terminie zwrotu towaru czy udzielenia bonifikaty.
Pragniemy zwrócić uwagę, że choć w pierwszym z powołanych wyroków WSA w Bydgoszczy stwierdził, że korekta przychodów powinna być dokonana na bieżąco, a w drugim - WSA w Krakowie uznał, że korektę należy dokonać w okresie uzyskania korygowanego przychodu, to nie ma tu sprzeczności. Zauważmy, że pierwszy wyrok dotyczył sytuacji, w której strony dopuściły możliwość korekty, jednak jej przesłanki powstały w okresie późniejszym (korekta była uzależniona od wystąpienia konkretnych zdarzeń). Natomiast drugi wyrok był wydany na tle sytuacji, w której przyczyna korekty powstała już w momencie rozpoznania przychodu (przychód był ustalany w wysokości szacunkowej, a później weryfikowany na podstawie dokładnych pomiarów ilości dostarczonej energii elektrycznej).
Stanowisko redakcji
W sytuacji gdy transakcja sprzedaży towarów lub usług od początku jej zawarcia była wadliwa (np. błędnie zastosowano cenę), to korekta tego błędu powinna skutkować u sprzedającego korektą przychodów okresu, w którym był wykazany pierwotnie przychód. Natomiast jeśli transakcja sprzedaży towarów lub usług została dokonana zgodnie z przepisami prawa oraz wolą stron i sprzedający w związku z tą transakcją wykaże przychód, a po jakimś czasie dojdzie do zmiany wysokości przychodu (np. w wyniku zwrotu towarów) z uwagi na okoliczności, które wyjdą na jaw po dniu sprzedaży towarów, wówczas u sprzedającego zwrot towarów powinien skutkować zmniejszeniem przychodów okresu, w którym taki zwrot miał miejsce, a nie okresu sprawozdawczego, w którym wykazany był pierwotnie przychód ze sprzedaży tych towarów.
Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w powołanych wyrokach Sądów.
Krytycznie oceniamy jednakowe traktowanie skutków podatkowych wystawienia faktury korygującej z powodu błędu i z innej przyczyny. Nie podzielamy więc stanowiska Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, wyrażonego w interpretacji indywidualnej z 25 stycznia 2011 r., nr IPPB5/423-778/10-3/DG. W interpretacji tej czytamy, że: "Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca wystawia faktury korygujące »in minus« z powodu błędnego określenia ceny lub wartości towaru lub usługi lub z innej przyczyny (np. zwrot towaru, reklamacje jakościowe, rabat, zmniejszenie ceny) zaistniałej po dokonaniu sprzedaży oraz wystawieniu faktur pierwotnych. Zdarzają się sytuacje, że wystawienie faktury korygującej »in minus« ma miejsce po zakończeniu roku podatkowego, w którym dokonana została sprzedaż i wystawione zostały faktury pierwotne (w tym również po złożeniu zeznania podatkowego CIT-8 za ten rok). W powyższym przypadku, faktura korygująca wystawiona z powodu obniżenia/podwyższenia ceny, powinna zostać uwzględniona w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania sprzedaży. Zatem korekta przychodu wynikająca z faktury korygującej, powinna być odnoszona do uprzednio wykazanego przychodu należnego, ponieważ późniejsze wystawienie faktury korygującej nie powoduje zmiany daty powstania tego przychodu (daty dokonania transakcji)".
Zauważmy, że korekta przychodu "in plus" za poprzedni rok podatkowy będzie skutkować koniecznością zapłaty odsetek od zaległości podatkowych. Naszym zdaniem, znajduje to uzasadnienie tylko w przypadku błędnie ustalonej wysokości przychodu.
Niestety widzimy też trudności w zastosowaniu w niektórych przypadkach preferowanych przez nas zasad rozliczania korekty przychodów. Na przykład może wystąpić sytuacja, w której zwrot towaru nastąpi po zakończeniu działalności gospodarczej, kiedy firma nie ma przychodów, które mogłaby pomniejszyć. W tym przypadku należałoby skorygować przychód należny związany z dokonywaną sprzedażą, ale kłóci się to z popieraną przez nas zasadą rozliczania zwrotu towarów na bieżąco.
Trudności interpretacyjne wynikają z braku przepisów, które wprost określałyby zasady postępowania w przypadku podwyższenia lub obniżenia przychodu w wyniku zmiany ceny. Mamy nadzieję, że ustawodawca zauważy poważny problem, z którym borykają się podatnicy i wprowadzi przepisy regulujące moment podwyższenia lub obniżenia przychodu.
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.
oprac. : Przegląd Podatku Dochodowego