Przychód firmy: korekta w podatku dochodowym

Przeczytaj także: Zasady rozliczania premii pieniężnych w podatku dochodowym

Czytelnicy informują nas o sprzecznych interpretacjach organów podatkowych dotyczących momentu zmiany wysokości przychodu w przypadku zwrotu towarów. Wątpliwości pojawiły się np. w spółce z o.o., która jest producentem kostki brukowej. Spółka ta razem z kostką sprzedaje palety. Na fakturze odrębnie wyszczególniona jest kostka brukowa i palety. Jeśli klient zwraca palety, wystawiana jest faktura korygująca. W związku z tym pojawiły się wątpliwości, czy w wyniku zwrotu w 2011 r. palet zakupionych przez kontrahenta w 2010 r. spółka powinna zmniejszyć przychód podatkowy w 2010 czy 2011 r.?

Rzeczywiście organy podatkowe nie są jednomyślne w kwestii ustalenia momentu korekty przychodu. Przyczyną jest brak przepisów, które wprost regulowałyby tę kwestię. Naszym zdaniem, spółka powinna skorygować przychód w 2011 r. (w miesiącu, w którym palety zostały jej zwrócone).

Problem zgłoszony przez spółkę dotyczy także innych podatników i wymaga szerszego wyjaśnienia. Dlatego w niniejszym artykule potraktujemy go szeroko, z uwzględnieniem stanowiska organów podatkowych oraz orzecznictwa sądowego.

Co wynika z ustawy?
Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 updop, przychodami podatkowymi są między innymi otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Zgodnie z art. 12 ust. 3 updop, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Jednocześnie, według art. 12 ust. 3a updop, za datę powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 3 updop uważa się co do zasady dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie regulują wprost zasad dokonywania korekt pierwotnie rozpoznanych przychodów podatkowych, zarówno jeżeli chodzi o korektę przychodów polegającą na ich zwiększeniu, jak i o korektę przychodów polegającą na ich zmniejszeniu.

Różne interpretacje w analogicznych stanach faktycznych
W interpretacji indywidualnej z 21 stycznia 2010 r., nr ILPB3/423-1004/09-2/KS Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu rozpatrywał przypadek wydawcy książek, którego kontrahentami są księgarnie, sieci handlowe i hurtownie. Na podstawie zawieranych z nimi umów o współpracy nabywcy książek mają prawo do zwrotu książek. Zwrot nie następuje w ramach reklamacji, lecz po stwierdzeniu przez kontrahenta braku możliwości dalszej sprzedaży. Zdaniem podatnika, pierwotnie wystawione faktury sprzedaży prawidłowo dokumentują zaistniały stan faktyczny w momencie przekazania książek odbiorcom, więc moment ujęcia w przychodach korekt dotyczących sytuacji, w której nabywca dokonał zwrotu towaru, powinien być rozpoznawany na bieżąco, to jest w terminie faktycznego zwrotu towaru, a nie w dacie wystawienia faktury pierwotnej. Tym bardziej, że korekta jest następstwem zdarzenia niezależnego od sprzedaży. Organ podatkowy zgodził się z podatnikiem. Zauważył, że "W chwili wystawienia faktury pierwotnej, Spółka nie ma podstaw, aby jako przychód wykazywać inną kwotę niż wynikająca z owej faktury. Na dzień wystawienia faktury pierwotnej jest to jedyna prawidłowa kwota przychodu. Tym samym, nie ma podstaw, aby dokonywać korekty przychodu pierwotnie wykazanego (wstecz). Skutki zdarzeń zaistniałych po wystawieniu faktury pierwotnej, w przedmiocie sprawy powinny być uwzględniane w rozliczeniach podatkowych na bieżąco. Reasumując, Spółka w związku z otrzymanym zwrotem towarów powinna dokonać korekty przychodów podatkowych na gruncie ustawy o podatku dochodowym do osób prawnych w miesiącu, w którym wystawiane są faktury korygujące. Brak jest więc podstaw do wstecznego korygowania przychodów ze sprzedaży, której dotyczy zwrot towarów".