Podatek dochodowy: działalność rolnicza

Przeczytaj także: Usługi rolnicze to działalność gospodarcza?

Rozpatrzmy następującą sytuację: Przedsiębiorca zajmuje się skupem i sprzedażą żywca oraz bydła. Nie posiada jednak własnego placu ani budynków, w których mógłby przechowywać zakupione zwierzęta przed sprzedażą (która ma niekiedy miejsce nawet po ponad dwóch tygodniach od daty ich nabycia). Niezbędne nieruchomości wynajmuje od pobliskiego rolnika będącego czynnym podatnikiem VAT. Ten ponadto zwierzęta także karmi i oporządza. Rolnik organizuje także dla przedsiębiorcy 2 razy w miesiącu skup tychże zwierząt. Na koniec miesiąca wystawia przedsiębiorcy za wykonane usługi fakturę VAT. Czy usługi te rolnik może zaliczyć do działalności rolniczej, a co za tym idzie, ich wartości nie opodatkowywać podatkiem dochodowym?

Art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) stanowi, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Należy tutaj jednak pamiętać także o regule wyrażonej w art. 2 updof, którego to ust. 1 pkt 1 stanowi, że przepisów tejże ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.

Art. 2 ust. 2 updof mówi z kolei, co należy rozumieć przez działalność rolniczą. Otóż jest to działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:
1) miesiąc - w przypadku roślin,
2) 16 dni - w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek,
3) 6 tygodni - w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
4) 2 miesiące - w przypadku pozostałych zwierząt
- licząc od dnia nabycia.

Rolnik z naszego przykładu sprawuje przez określony czas opiekę nad zwierzętami powierzonymi mu przez przedsiębiorcę zajmującym się ich handlem. Dodatkowo zajmuje się także organizacją skupu zwierząt dla tego przedsiębiorcy. Trudno zatem uznać tutaj, że zajmuje się on działalnością polegającą na wytwarzaniu produktów zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym z własnej hodowli lub chowu. Rolnik bowiem zajmuje się hodowlą zwierząt należących do innego podmiotu. We wskazanej wyżej definicji działalności rolniczej z całą pewnością nie mieści się także organizacja skupu zwierząt.

W opisanym zakresie nasz rolnik nie prowadzi działalności rolniczą, a zajmuje się działalnością usługową, z której to uzyskany dochód nie jest wyłączony spod działania ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani też nie korzysta ze zwolnienia w tym podatku.

Konieczne jest zatem określenia źródła przychodu, do którego powyższe należy zaliczyć. Zdaniem autora najwłaściwszym będzie tutaj źródło określone w art. 10 ust. 1 pkt 3 updof, czyli pozarolnicza działalność gospodarcza. W art. 5a pkt 6 updof ustawodawca zdefiniował ją jako zarobkową działalność:
a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły.

Wykonywane przez rolnika czynności na rzecz przedsiębiorcy wydają się spełniać powyższe przesłanki.