Usługi ciągłe spoza UE a rozliczenie VAT

Przeczytaj także: Import/eksport usług w podatku VAT od wynajmu pracowników

Załóżmy, że polska firma zleca firmie z Ukrainy wprowadzanie różnego typu danych do jej systemu komputerowego przez Internet, które następnie polska firma wykorzystuje w prowadzonej działalności gospodarczej. Strony podpisały stosowną umowę w tym zakresie na 2 lata. Umowa ta stanowi m.in., że płatności za te usługi będą dokonywane za okresy miesięczne do 10-tego dnia miesiąca następnego. Czy polska firma powinna z tytułu nabycia tych usług rozpoznać import usług w podatku VAT, a jeśli tak to kiedy powstaje od nich obowiązek podatkowy?

Do określania miejsca opodatkowania większości usług zastosowanie ma art. 28b ustawy o VAT, który to stanowi, że w przypadku usług świadczonych na rzecz podatnika, jako miejsce ich świadczenia (opodatkowania) określa się miejsce, w którym to podatnik będący usługobiorcą (czyli nabywca tychże usług) posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, a w przypadku świadczenia usług dla stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika, które znajduje się w innym miejscu aniżeli jego siedziba czy też stałe miejsce zamieszkania, miejscem ich świadczenia jest to stałe miejsce prowadzenia działalności.

Co ważne, ustawodawca nie rozgranicza tutaj podatników na tych, którzy znajdują się na terytorium Wspólnoty i tych z krajów trzecich. Co za tym idzie, powyższa zasada ma zastosowanie do jednych i drugich. Jest to oczywiście reguła ogólna, od której zostały przewidziane pewne wyjątki, jednakże w naszym przypadku nie mają one zastosowania.

Polska firma z naszego przykładu winna zatem opodatkować usługi świadczone przez firmę ukraińską w Polsce jako import usług. Moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku importu usług został z kolei uregulowany w art. 19 ust. 19-19b ustawy o VAT. W naszym przykładzie najistotniejsze są postanowienia art. 19 ust. 19a pkt 1 ustawy o VAT, który to mówi, że w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania tych usług, z tym że usługi, dla których, w związku z ich świadczeniem, ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonane z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności, do momentu zakończenia świadczenia tych usług.

Warto tutaj także dodać, że w art. 19 ust. 19a pkt 2 ustawy o VAT ustawodawca wskazał, że w przypadku usług świadczonych w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których, w związku z ich świadczeniem, w danym roku nie upływają terminy rozliczeń lub płatności, uznaje się za wykonane z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tych usług. Co za tym idzie, obowiązek podatkowy z tytułu importu usług musi powstać przynajmniej raz w roku, przy czym może to mieć miejsce częściej.

W naszym przykładzie strony ustaliły terminy regulowania płatności za świadczone przez ukraińską firmę usługi. W związku z tym, zgodnie z art. 19 ust. 19a pkt 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy będzie powstawał z upływem każdego okresu, do którego te płatności się odnoszą.

Warto wspomnieć tutaj także o regulacji zawartej w art. 19 ust. 19b ustawy o VAT, który to mówi, że do usług, o których mowa w ust. 19, przepis ust. 11 stosuje się odpowiednio, który to reguluje kwestie powstawania obowiązku podatkowego od zaliczek. Jeżeli zatem polska firma dokonałaby na rzecz firmy ukraińskiej przedpłaty na poczet świadczonych usług, obowiązek podatkowy powstanie tutaj w dacie dokonania tej przedpłaty.