Decyzja podatkowa: ile czasu ma fiskus?

Przeczytaj także: Zasady i tryb składania zażalenia od postanowienia w sprawie podatkowej

Szybkość działania

Regulacje dotyczące terminów załatwiania spraw mają ogromne znaczenie w postępowaniu podatkowym. Z jednej strony stanowią bowiem gwarancję dla podatnika, że jego sprawa skończy się odpowiednio szybko. Z drugiej mają na celu zdyscyplinowanie organu podatkowego do respektowania zasady szybkości postępowania, wyrażonej w art. 125 Ordynacji podatkowej. W myśl tego przepisu bowiem organy podatkowe powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia.

Wnikliwie i szybko nie dla każdego jednak znaczy to samo. Pojęcia te mogą być różnie rozumiane w zależności od tego, czy posługuje się nimi podatnik, czy urzędnik. To co podatnikowi wydaje się kwestią dni, w praktyce może oznaczać kilkutygodniowe oczekiwanie na rozstrzygnięcie. Nie oznacza to oczywiście, że urząd skarbowy może prowadzić postępowanie w nieskończoność.

Termin załatwienia sprawy w postępowaniu przed organem I instancji określa art. 139 Ordynacji podatkowej. I tak, niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone na podstawie dowodów przedstawianych przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub na podstawie faktów powszechnie znanych i dowodów znanych z urzędu organowi prowadzącemu postępowanie. Sprawy wymagające przeprowadzenia postępowania dowodowego powinny być załatwione bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca. Natomiast w przypadkach szczególnie skomplikowanych (np. ze względu na liczbę dowodów wymagających przeprowadzenia), sprawa powinna zostać załatwiona nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.

Uzasadnione przekroczenie terminu

Bieg terminu załatwienia sprawy wyznacza art. 165 Ordynacji podatkowej. W myśl tego przepisu datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi podatkowemu. Natomiast w przypadku wszczęcia postępowania z urzędu jest to dzień doręczenia stronie postanowienia o jego wszczęciu.

Należy zwrócić uwagę, że do terminów, w jakich urząd skarbowy powinien załatwić sprawę, nie wlicza się pewnych okresów, o których mowa w art. 139 § 4 Ordynacji podatkowej. Mianowicie nie wlicza się:

• terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności,
• okresów opóźnień spowodowanych z winy strony lub z przyczyn niezależnych od organu,
• okresów zawieszenia postępowania, np. ze względu na konieczność rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd.