Rolnik na VAT: powrót do zwolnienia

Przeczytaj także: Powrót do zwolnienia a korekta VAT

Towary i usługi o wartości początkowej nieprzekraczającej 15 000 zł.
Z kolei w przypadku towarów i usług innych niż środki trwałe o wartości początkowej przekraczającej 15 000 zł, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty dokonywanej w przypadku zmiany ich przeznaczenia, dokonuje się na zasadach określonych w art. 91 ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3. Tak stanowi art. 91 ust. 7b ustawy o VAT. Dodatkowo ustawodawca zastrzegł tutaj, że jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia tych towarów lub usług wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje - korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy (art. 91 ust. 7c).

Powyższe oznacza, że obowiązek korekty w przypadku towarów i usług innych niż środki trwałe o wartości początkowej przekraczającej 15 000 zł, wystąpi jedynie w sytuacji, gdy zmiana ich przeznaczenia nastąpi przed upływem 12 miesięcy licząc od końca okresu, w którym wydano je do użytkowania. W takim przypadku stosownej korekty należy dokonać na bieżąco w deklaracji VAT, a nie w deklaracji za pierwszy okres następnego roku (jak ma to miejsce w przypadku środków trwałych o wartości początkowej przekraczającej 15 000 zł).

Materiały i surowce
Art. 91 ust. 7d ustawy o VAT mówi, że w przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione wyżej, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.

Co ważne, tutaj ustawodawca nie przewidział ograniczenia czasowego. Co za tym idzie, w przypadku posiadania towarów i usług, o których mowa wyżej na dzień powrotu do zwolnienia, korekty należy dokonać bez względu na to, kiedy zostały one nabyte. Korekty tej także dokonuje się na bieżąco.

Przykład
Załóżmy, że od początku marca 2011 r. rolnik zamierza powrócić do zwolnienia w podatku VAT. Na dzień powrotu do zwolnienia posiada on następujące towary i usługi, od których odliczył VAT przy ich nabyciu:

• oddana do użytku w lutym 2009 r. obora o wartości netto 600 000 zł, podatek VAT 132 000 zł
• nabyty w październiku 2009 r. ciągnik o wartości netto 150 000 zł, podatek VAT 33 000 zł
• nabyty w październiku 2009 r. agregat o wartości netto 14 000 zł, podatek VAT 3 080 zł
• nabyta w maju 2010 r. owijarka o wartości netto 13 000 zł, podatek VAT 2 860 zł
• materiał siewny o wartości 3 000 zł, podatek VAT 90 zł
• nawozy o wartości 8 000 zł, podatek VAT 560 zł

Na bieżąco rolnik będzie musiał skorygować odliczony wcześniej VAT od materiału siewnego i nawozów a także nabytej w maju 2010 r. owijarki (tutaj bowiem nie upłynął rok od jej nabycia). Łącznie korekta wyniesie: 560 zł + 90 zł + 2 860 zł = 3 510 zł i winna być ona wykazana w deklaracji VAT-7 za marzec 2011 r., czyli za okres, w którym wystąpiła zmiana ich przeznaczenia.

Rolnik będzie musiał także dokonywać korekty rocznej w zakresie odliczonego wcześniej podatku dotyczącego obory oraz ciągnika. W przypadku obory kwota rocznej korekty wynosić będzie: 132 000 zł x 1/10 = 13 200 zł, zaś w przypadku ciągnika 33 000 zł x 1/5 = 6 600 zł.

Pierwszej takiej korekty rolnik dokona w deklaracji za styczeń 2012 roku. W przypadku obory okres korekty zakończy się w 2018 r. (ostatnia korekta zostanie wykazana w deklaracji za styczeń 2019 r.) zaś w przypadku ciągnika okres korekty zakończy się w 2013 r. (ostatnia korekta zostanie wykazana w deklaracji za styczeń 2014 r.).

Korektą nie zostanie natomiast objęty nabyty w 2009 r. agregat. Jego wartość początkowa nie przekracza bowiem kwoty 15 000 zł, a pomiędzy datą jego wydania do używania (którą co do zasady jest data nabycia) a datą powrotu do zwolnienia upłynął okres dłuższy niż 12 miesięcy.