Rolnik na VAT: powrót do zwolnienia

Przeczytaj także: Powrót do zwolnienia a korekta VAT

Art. 43 ust. 5 ustawy o VAT mówi, że rolnik który zrezygnował ze zwolnienia w podatku VAT, a co za tym idzie ze statusu rolnika ryczałtowego i postanowił rozliczać się z tego podatku na zasadach ogólnych, może ponownie skorzystać z tego zwolnienia lecz nie wcześniej niż po upływie 3 lat od daty rezygnacji z tego zwolnienia. O fakcie tym trzeba pisemnie zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca (kwartału), od którego ponownie zamierza skorzystać on ze zwolnienia.

Rolnik taki powinien powyższą zmianę (powrót do zwolnienia) wykazać na formularzu aktualizacyjnym VAT-R. Co istotne – nie wystąpi w tym przypadku obowiązek sporządzania i opodatkowania remanentu likwidacyjnego. Nie mamy tutaj bowiem do czynienia z likwidacją działalności a jedynie z powrotem do zwolnienia.

Powyższe nie oznacza jednak, że żadne konsekwencje finansowe po stronie rolnika nie wystąpią. Odliczony bowiem przed powrotem do zwolnienia podatek VAT od dokonywanych zakupów niekiedy trzeba będzie zwrócić (w całości lub części) do urzędu skarbowego. A to dlatego, że w przypadku powrotu do zwolnienia zmieni się ich przeznaczenie (z wykorzystywania do czynności opodatkowanych na wykorzystywanie do czynności zwolnionych z podatku).

Chodzi tutaj zarówno o wydatki poniesione na nabycie bądź też wybudowanie maszyn, urządzeń czy nieruchomości zaliczonych do środków trwałych czy też na towary, surowce lub materiały.

Stosowne uregulowania w tym zakresie znalazły się w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług. To, czy, ile i kiedy trzeba będzie oddać, zależy od daty nabycia (lub oddania do używania) wartości bądź rodzaju danego towaru czy usługi. Szczegóły ustawodawca zawarł w art. 91 ust. 7a-7d ustawy o VAT. Zgodnie z tymi przepisami wyodrębnione zostały 3 obszary korekty: środki trwałe o wartości początkowej przekraczającej 15 000 zł, towary i usługi o niższej wartości oraz towary handlowe, surowce i materiały.

Środki trwałe o wartości początkowej przekraczającej 15 000 zł
Art. 91 ust. 7a mówi, iż w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, a których wartość początkowa przekracza 15 000 zł, stosownej korekty podatku dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Te przepisy mówią, że korekty tej należy dokonywać za poszczególne lata pozostałego okresu korekty. Przypomnijmy, w przypadku nieruchomości okres takiej korekty wynosi 10 lat licząc od roku, w którym zostały one oddane do użytkowania. W przypadku pozostałych środków trwałych (ruchomych) okres korekty wynosi 5 lat. Roczna korekta w każdym kolejnym roku dotyczy w przypadku nieruchomości 1/10 a w przypadku pozostałych środków trwałych 1/5 kwoty podatku odliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. Korekty takiej dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty.