Podatki 2010: (nie)korzystne zmiany?

Przeczytaj także: Podatki 2009: hity i buble podatkowe

Poniższa lista jest wynikiem VII edycji rankingu przepisów podatkowych „BUBLE I HITY PODATKOWE 2010”, współtworzonego przez FORUM DORADCÓW PODATKOWYCH oraz STOWARZYSZENIE PODATNIKÓW W POLSCE, który od kilku lat sprawuje patronat na tą akcją.

Spośród wytypowanych przez redakcję miesięcznika FORUM DORADCÓW PODATKOWYCH przepisów doradcy podatkowi, księgowi oraz przedsiębiorcy wybierają te, które – ich zdaniem – zasługują na miano BUBLA bądź HITU, przy czym możliwe jest też wskazanie własnych typów spoza tej listy. Kryterium wyróżnienia dla hitu jest zazwyczaj korzyść dla przedsiębiorcy płynąca z zastosowania danego rozwiązania lub jego pozytywny wpływ na prowadzenie działalności, dla bubla zaś – perspektywa jej utrudnienia wskutek absurdalności lub niejasności proponowanego rozwiązania legislacyjnego.

Buble podatkowe

Zmiany dotyczące składania korekt po kontroli UKS
Zmienione przepisy ustawy o kontroli skarbowej dotyczące składania korekt po kontroli UKS skróciły z 14 do 7 dni czasu na złożenie korekt deklaracji w związku z postępowaniem kontrolnym UKS. Ponadto dotychczas podatnik przed złożeniem korekt deklaracji dysponował protokołem kontroli, dokładnie więc wiedział na czym polegają nieprawidłowości w ocenie UKS. Teraz będzie składał korektę nie znając stanowiska UKS.

Podstawa prawna: Ustawa z 25 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz niektórych innych ustaw – pkt 27 i 28 (Dz.U.2010.127.858).

Zwolnienie z VAT materiałów budowlanych dla powodzian
Zwolnienie z VAT materiałów budowlanych przekazywanych w darowiźnie osobom poszkodowanym w powodziach w maju i czerwcu tego roku. Zwolnienie miało charakter czasowy i obowiązywało na czas określony do 30 września 2010 r. Zwolnienie od VAT mogło być dla podatników pozornie opłacalne, ale w tym przypadku zdecydowanie okazało się niekorzystne dość istotnie komplikując ich rozliczenia VAT poprzez konieczność korygowania tego podatku. Podatnik, który zastosował bowiem to zwolnienie do darowanych materiałów budowlanych, nie mógł bowiem odliczyć tego podatku związanego z ich nabyciem. Dodatkowo konieczne było także spełnienie szeregu obowiązków dowodowych.

Podstawa prawna: Rozporządzenie z 8 czerwca 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U.2010.100.638)

Podwójna zaliczka na podatek dochodowy
To właściwie nie zmiana, a odwleczenie jej w czasie. Otóż termin wejścia w życie zmienionych zasad wpłacania zaliczek na podatki dochodowe – dotyczących likwidacji tzw. podwójnej zaliczki – przesunięto na 2012 rok. Tak jak dotychczas ostatnia zaliczka za rok podatkowy będzie więc wpłacana przez podatników w wysokości równej wysokości zaliczki uiszczonej za miesiąc listopad (III kwartał) i płatna w terminie do dnia 20 grudnia danego roku.

Podstawa prawna: Ustawa z 23 października 2009 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2009.201.1542)

Wyższe odsetki od zaległości podatkowych
Od 9 listopada 2010 r. zmianie uległ sposób liczenia stawek odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych. Obecnie jest to suma 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego (ustalanej zgodnie z przepisami o NBP) i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%. Wcześniej stawka tych odsetek wynosiła jedynie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalonej zgodnie z przepisami o NBP bez ustalania jej dolnej granicy.

Podstawa prawna: Ustawa z 24 września 2010 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz.U.2010.197.1306)

Hity podatkowe

Aporty – aktualizacja wartości majątku
Hitem roku 2010 okazały się – nie wchodzące w tym roku, ale kończące swe obowiązywanie – przepisy dotyczące opodatkowania aportów wnoszonych do spółek osobowych. Stało się tak wskutek zaproponowanych zmian – na niekorzyść podatników. Na mocy przepisów przejściowych, do aportów dokonanych do końca 2010 r. miały zastosowanie stare, bardziej atrakcyjne przepisy. Warto zwrócić uwagę, iż wbrew temu co prezentują w wydawanych interpretacjach organy podatkowe, w przypadku wniesienia przez podatnika (osobę fizyczną) aportu do spółki osobowej nie powstawał przychód podlegający opodatkowaniu. Aport nie stanowi bowiem odpłatnego zbycia majątku. Stanowisko takie konsekwentnie podtrzymują wojewódzkie sądy administracyjne uchylając wydawane interpretacje podatkowe.

Ryczałt od najmu
Od 2010 roku osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze (o ile umowy te nie są zawierane w ramach działalności gospodarczej), jeżeli wybiorą ryczałt ewidencjonowany, płacą podatek w wysokości 8,5% uzyskanych przychodów, bez względu na ich wysokość. Wcześniej po przekroczeniu przeliczonej na złote polskie kwoty 4 tys. euro stawka podatku rosła do 20%.

Podstawa prawna: Ustawa z 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.2010.3.13)

Wyższy próg zwolnienia z VAT
Nowelizacja ustawy o VAT przyniosła stopniowe podwyższanie w latach 2010-2011 limitu obrotu uprawniającego do korzystania ze zwolnienia podmiotowego. Roczny limit obrotu uprawniającego podatników do zwolnienia został podniesiony (z poprzednio obowiązujących 50 tys. zł, a jeszcze wcześniej jako równowartość 10 tys. euro) do 100 tys. zł w 2010 r. i do 150 tys. zł w 2011 r. Podatnik, który nie przekroczy limitu obrotu, nie musi np. prowadzić pełnej ewidencji i składać deklaracji dla tego podatku.

Podstawa prawna: Ustawa z 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U.2009.215.1666)

Szybszy zwrot VAT za materiały budowlane
Na zwrot części VAT zawartego w cenie materiałów budowlanych inwestorzy nie muszą czekać już 6 miesięcy, jak wcześniej, ale 4 miesiące. Organy podatkowe muszą zweryfikować w tym czasie wiarygodność przedstawianych dokumentów i stwierdzić, czy zwrot VAT osobom, które budują dom lub przeprowadzają remont mieszkania, jest należny.

Podstawa prawna: Ustawa z 4 marca 2010 r. o zmianie ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz.U.2010.56.338)