Usługi transportowe w 2010 i 2011 r. a podatek VAT

Przeczytaj także: Umowne okresy rozliczeniowe usług: kursy walut obcych w VAT

Rozpatrzmy następującą sytuację: 28 grudnia 2010 r. podatnik wykonał usługę transportową. Czynność ta została udokumentowana fakturą VAT wystawioną 7 stycznia 2011 roku. Termin płatności został określony na 40 dni od chwili wykonania usługi. Płatność nastąpi najprawdopodobniej w lutym 2011 roku. Jaka stawka podatku VAT powinna znaleźć się na fakturze dla wykonanej usługi?

Przede wszystkim należy pamiętać o szczególnym momencie powstania obowiązku podatkowego przewidzianym m.in. dla usług transportowych. W art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. a) ustawy o VAT ustawodawca wskazał, że dla tego typu usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia ich wykonania. Dodatkowo otrzymanie części należności przed upływem ww. terminu powoduje powstanie obowiązku podatkowego jedynie w tej części (art. 19 ust. 15 ustawy o VAT).

Jak zatem wynika z przytoczonego przepisu, obowiązek podatkowy z tytułu wykonanych usług transportowych może się przesunąć nawet o 30 dni od chwili ich wykonania, chyba że wcześniej należność z tego tytułu zostanie uregulowana – w takim przypadku obowiązek ten powstaje w dniu uregulowania należności. Dla tego typu usług ustawodawca przewidział także szczególny termin wystawiania faktur VAT – wystawia się je nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego i nie wcześniej niż 30 dni przed powstaniem tego obowiązku.

W naszym przykładzie usługa transportowa została wykonana w grudniu 2010 r. Obowiązek podatkowy powstanie od niej dopiero w styczniu 2011 roku. Co do zasady wykonana usługa podlegałaby opodatkowaniu wg stawki obowiązującej w momencie powstania dla niej obowiązku podatkowego (czyli 23%). W powyższej kwestii należy jednak pamiętać o dodanych z dniem 01 stycznia 2010 r. przepisach regulujących kwestie określania wysokości stawek w przypadku ich zmiany.

W naszym przykładzie istotny jest art. 41 ust. 14a ustawy o VAT który mówi, że w przypadku czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem, która została wykonana przed dniem zmiany stawki podatku, dla której obowiązek podatkowy powstaje w dniu zmiany stawki podatku lub po tym dniu, czynność ta podlega opodatkowaniu według stawek podatku obowiązujących dla tej czynności w momencie jej wykonania.

W przytoczonym przepisie ustawodawca przyjął zatem zasadę, że przy ocenie, czy daną czynność należy opodatkować według starej czy też nowej stawki VAT istotny jest moment jej wykonania a nie moment, w którym powstał od niej obowiązek podatkowy. Co za tym idzie, czynności wykonane przed dniem zmiany stawki (czyli do końca 2010 roku) będą co do zasady opodatkowane wg stawki obowiązującej w dniu ich wykonania, a więc stawki starej. Dopiero czynności wykonane w dniu lub po dniu zmiany stawki będą opodatkowane wg stawki nowej.

Podatnik z naszego przykładu wykonał usługę w 2010 r. w związku z czym na wystawionej fakturze powinien uwzględnić stawkę podatku VAT wtedy obowiązującą, czyli 22%. Nie ma przy tym większego znaczenia fakt, że faktura tę czynność dokumentująca została wystawiona dopiero w 2011 roku oraz to, że obowiązek podatkowy od tej czynności także powstał w roku 2011.