Podatek dochodowy od osób prawnych: zmiany 2011

Przeczytaj także: COVID a kary umowne. Kiedy kara umowna to koszt uzyskania przychodu?

Z dniem 1 stycznia 2011 r. rozszerzony został katalog zwolnień podmiotowych od podatku dochodowego od osób prawnych (dalej „CIT”). Zgodnie z nowelizacją, oprócz polskich funduszy inwestycyjnych oraz emerytalnych, od podatku CIT zostały zwolnione również ich zagraniczne odpowiedniki: instytucje wspólnego inwestowania posiadające siedzibę w państwie członkowskim UE lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, oraz podatnicy prowadzący program emerytalny i posiadający siedzibę w państwie członkowskim UE lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Powyższe zwolnienia mogą być stosowane, jeśli spełnione są warunki szczegółowo określone w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm., dalej „ustawa CIT”).

Nowelizacja rozstrzygnęła również wątpliwości, jakie pojawiały się w zakresie skutków podatkowych w przypadku likwidacji spółek niebędących osobami prawnymi (np. spółek jawnych, komandytowych) oraz wystąpienia z takich spółek wspólników będących podatnikami CIT. I tak, zgodnie z dodanym nowelizacją art. 12 ust. 4 pkt 3a oraz pkt 3b ustawy CIT, do przychodów podlegających opodatkowaniu nie zalicza się: środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu jej likwidacji, oraz z tytułu wystąpienia z takiej spółki, w części odpowiadającej wydatkom na nabycie prawa do udziałów w takiej spółce i uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania.

Ponadto, do przychodów nie zalicza się również wartości innych niż środki pieniężne składników majątkowych, otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki lub z tytułu jej likwidacji. Przychód taki powstaje jednak w razie odpłatnego zbycia takich składników majątku przez podatnika podatku CIT, będącego byłym wspólnikiem spółki niebędącej osobą prawną.

Do końca 2010 r. ustawodawca nie określił wprost sposobu ustalania wartości początkowej majątku wnoszonego aportem do spółek niebędących osobami prawnymi przez wspólników będących podatnikami CIT. Nowelizacja uzupełniła dotychczasowe regulacje prawne o powyższą kwestię. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami, za wartość początkową takiego wkładu uważa się: wartość początkową, od której dokonywane były odpisy amortyzacyjne - jeżeli przedmiot wkładu był amortyzowany; wydatki poniesione na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu, niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie - jeżeli przedmiot wkładu nie był amortyzowany; wartość określoną zgodnie z art. 14 ustawy o CIT - jeżeli ustalenie wydatków na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu przez wspólnika wnoszącego wkład, będącego osobą fizyczną, jest niemożliwe i przedmiot wkładu nie był wykorzystywany przez wnoszącego wkład w prowadzonej działalności gospodarczej, z wyłączeniem wartości niematerialnych i prawnych wytworzonych przez wspólnika we własnym zakresie.

Podsumowując, nowelizacja w dużym zakresie doprecyzowała lub uzupełniła obowiązujące dotychczas przepisy ustawy CIT, co mamy nadzieję przyczyni się do usunięcia wątpliwości interpretacyjnych, jakie pojawiały się do tej pory. Jednakże praktyka pokazuje, że w miejsce usuwanych wątpliwości, z reguły pojawiają się nowe. Czy tak będzie również w tym przypadku? Przekonamy się już niebawem, w trakcie stosowania znowelizowanych przepisów.