Umowa zlecenie dla kierowcy a dieta

Przeczytaj także: Podróż służbowa zleceniobiorcy a przychody podatkowe

Nie. Umów cywilnoprawnych nie dotyczą rygory prawa pracy. Dlatego w tym przypadku firma w ogóle nie ma obowiązku wypłaty diet, chyba że co innego wynika z treści zawartej z kierowcą umowy. W przedstawionej sytuacji przepisy o podróżach służbowych mają więc wpływ jedynie na sposób opodatkowania (zwolnienia od podatku) diet i innych świadczeń, jeżeli obowiązek ich dokonywania został określony w umowie.

Umowa zlecenia jest umową cywilnoprawną, zawieraną na podstawie przepisów art. 734-751 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r. nr 16, poz. 93, ze zm.), dalej: kc. Nie dotyczą jej zatem rygory prawa pracy, chyba że właściwy organ uzna dany stosunek prawny za stosunek pracy.

Wzajemne prawa i obowiązki stron wynikają z treści umowy i zgodnie z generalną zasadą swobody umów, mogą być ukształtowane w sposób dowolny, byle treść lub cel umowy nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) umownego stosunku prawnego, ustawie ani zasadom współżycia społecznego (art. 353 kc). Jednym z obowiązków zleceniodawcy jest w tym przypadku obowiązek wypłaty zaliczki, jeśli wykonanie zlecenia wymaga wydatków, a zleceniobiorca zgłosił takie żądanie (art. 743 kc).

Zleceniodawca nie jest natomiast zobowiązany do wypłaty diet ani innych świadczeń (oprócz umówionego wynagrodzenia), chyba że taki obowiązek wynika z treści umowy. Ewentualna wielkość i charakter umówionych świadczeń nie podlegają żadnym ograniczeniom, jednak mają wpływ na sposób ich opodatkowania u zleceniobiorcy oraz obowiązki zleceniodawcy jako płatnika.

Jeżeli świadczenia te mają charakter diet i innych należności za czas podróży, to korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego do wysokości określonej w odrębnych przepisach (art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b updof). W przypadku jednak, gdy wartość i charakter tych świadczeń wykraczają poza limity wynikające z przywołanych przepisów, to zleceniodawca, który tych świadczeń dokonuje, jest zobowiązany do poboru od nadwyżki ponad te limity zaliczki na podatek dochodowy.

Odrębnymi przepisami, o których mowa wyżej, jest m.in. rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz.U. z 2002 r. nr 236, poz. 1990 ze zm.).

Wynika z niego, że dieta jest przeznaczona na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia w czasie podróży. Nie przysługuje zaś, jeśli pracownikowi zapewniono całodzienne bezpłatne wyżywienie (§ 4 ust. 1 i 3 pkt 2 ww. rozporządzenia). W przypadku, gdy pracownikowi zapewniono bezpłatny nocleg, nie przysługuje mu również ryczałt za nocleg (§ 7 ust. 2 rozporządzenia, a contrario). Jeśli pomimo tego diety lub ryczałty zostaną wypłacone, to nie korzystają ze zwolnienia od podatku.

Należy podkreślić, że przepisy wspomnianego rozporządzenia wywierają jedynie skutki podatkowe, które się wiążą z ewentualną koniecznością opodatkowania świadczeń. Nie wykluczają natomiast możliwości dowolnego uregulowania wysokości i charakteru należnych świadczeń w umowie zawartej ze zleceniobiorcą.


Czy wiesz jak rozliczać podatki dochodowe? Odpowiedź znajdziesz w poradniku "Podatki dochodowe w praktyce". Znajdziesz w nim porady i praktyczne przykłady dotyczące rozliczeń podatkowych w firmie.