Interpretacje podatkowe: istotne orzecznictwo

Przeczytaj także: WSA: tylko rzetelne interpretacje podatkowe

Otóż w jednym z wyroków WSA stwierdził, iż bezzasadne pomijanie orzecznictwa sądów administracyjnych przez organy podatkowe przy wydawaniu interpretacji podatkowych narusza wyrażoną w art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej (dalej: Op) zasadę prowadzenia postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych.

Sąd uznał za zasadny zarzut skargi dotyczący tego, że organ podatkowy w zaskarżonej interpretacji nie ustosunkował się do wyroków sądów administracyjnych, przedstawionych przez skarżącą spółkę. Fiskus stwierdził jedynie, że wyroki sądów administracyjnych stanowią rozstrzygnięcia w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa. Tymczasem powołanie określonych wyroków oznacza, że strona argumentację zawartą w tych wyrokach traktuje jako własną na poparcie swojego poglądu w danej kwestii. W tej sytuacji organ podatkowy nawet w przypadku nie podzielenia stanowiska zawartego w przedstawionych wyrokach, powinien się do nich odnieść pod względem merytorycznym.

Zdaniem sądu mimo, że orzecznictwo sądowe zasadniczo nie ma w polskim systemie prawnym charakteru precedensowego, to jednak nie można pomijać faktu, że w zakresie interpretacji podatkowych zyskuje ono szczególnie na znaczeniu. Zgodnie, bowiem z art. 14a Op Minister Finansów dąży do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego dokonując w szczególności jego interpretacji, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz TK lub ETS. Orzecznictwo ma więc normatywne przełożenie na tworzenie warunków jednolitego stosowania prawa podatkowego w płaszczyźnie ogólnej i musi być uwzględnione przy jego wykładni. Jeszcze większa jest jego rola w zakresie eliminowania wadliwych interpretacji (art. 14e § 1 Op). Minister Finansów może z urzędu zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość - uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, TK i ETS. Tym samym orzecznictwo sądów jest przesłanką do formułowania oceny poprawności funkcjonujących w obrocie prawnym interpretacji - w tym także interpretacji indywidualnych.

Skoro więc organ wydający interpretacje indywidualne może w ramach działania ex officio zmienić wydaną już uprzednio interpretację z racji stwierdzenia jej wadliwości w świetle orzecznictwa sądowego, to tym bardziej ma obowiązek dokonywać wnikliwej analizy tego orzecznictwa w postępowaniu zmierzającym do wydania takiej interpretacji, a zwłaszcza w przypadku, gdy na takowe orzecznictwo powołuje się strona składająca wniosek o jej wydanie. Nie można, bowiem przyjąć takiej wykładni powyższych przepisów, że z jednej strony ustawodawca nie nakłada na organ wydający interpretacje indywidualne obowiązku analizowania orzecznictwa zapadłego w innych sprawach, dotyczącego analogicznych sytuacji prawnopodatkowych, a z drugiej strony przyjmuje jednocześnie, że pominięcie takiego orzecznictwa może być przyczyną zmiany tak wydanej interpretacji.
Art. 14e § 1 Op wychodzi więc poza zasadę związania wyrokiem tylko w sprawie w której on zapadł i nadaje orzecznictwu walor normatywny, także w stosunku do innych indywidualnych spraw załatwianych w drodze interpretacji przepisów prawa podatkowego. Orzecznictwo jest zatem istotnym miernikiem legalności wydawanych interpretacji indywidualnych. Jego nieuzasadnione zaś pomijanie narusza wyrażoną w art. 121 § 1 Op. zasadę prowadzenia postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych.


Jak ustrzec się błędu, skoro przepisy ustawy o VAT są niezwykle skomplikowane, a wyjaśnienia organów skarbowych często sprzeczne? Przeczytasz o tym w poradniku „Vademecum VAT”!