Podatek dochodowy: wybór formy opodatkowania

Przeczytaj także: Nowe możliwości wyboru formy opodatkowania

Dzisiaj ma do wyboru 4 podstawowe formy opodatkowania:

1. Zasady ogólne – czyli opodatkowanie według skali podatkowej z dwiema stawkami podatkowymi 18% i 32%
2. Podatek liniowy – z jednolitą stawką podatkową w wysokości 19%
3. Ryczałt ewidencjonowany
4. Karta podatkowa

W przypadku rozpoczynania działalności gospodarczej zgłoszenie wyboru formy opodatkowania powinno nastąpić przed jej rozpoczęciem – dotyczy to podatku liniowego, ryczałtu lub karty podatkowej. Jeżeli podatnik zdecyduje się na zasady ogólne – to w zasadzie nie musi dokonywać dodatkowego zgłoszenia, gdyż zasady te obowiązują niejako z automatu i nie trzeba w tym wypadku żadnych dodatkowych oświadczeń. Należy także podkreślić, że w przypadku spóźnienia się z terminowym zgłoszeniem podatku liniowego, ryczałtu lub karty podatkowej, dochody podatnika będą podlegały opodatkowaniu według zasad ogólnych.

Kiedy możemy zmienić formę opodatkowania?
Formę opodatkowania możemy zmieniać każdorazowo do 20 stycznia każdego nowego roku podatkowego. Zawiadomienie o zmianie formy opodatkowania powinno być złożone we właściwym miejscowo urzędzie skarbowym. Jeżeli podatnik wcześniej opodatkowywał swoje dochody w formie ryczałtu lub karty podatkowej – to do 20 stycznia powinien dodatkowo poinformować urząd skarbowy o założeniu (począwszy od dnia 1 stycznia) podatkowej książki przychodów i rozchodów. Jeżeli nie chcemy w nowym roku zmieniać już raz wybranych zasad opodatkowania – nie musimy składać żadnych dodatkowych oświadczeń. Nie jest możliwe co do zasady dokonanie zmiany formy opodatkowania w ciągu roku podatkowego. Prawo do wyboru formy opodatkowania w trakcie roku podatkowego przewidziane jest jedynie dla nowo powstałych przedsiębiorców. Powstaje jednocześnie pytanie, co się dzieje w sytuacji, gdy przedsiębiorca dokona zamknięcia działalności w trakcie roku podatkowego i rozpocznie prowadzenie nowej działalności w trakcie samego roku podatkowego. Czy dochody osiągane z tej ostatniej działalności powinny być opodatkowane według zasad przypisanych do „starej” działalności, czy przedsiębiorca może wybrać nowe zasady?

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w wydanej interpretacji indywidualnej (PB1/415-584/08/MW) dopuścił możliwość wyboru innej formy opodatkowania dla „nowej” działalności. Podobne zdanie wyraził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (ITPB1/415-183/08/MM), gdzie stwierdził, że „skoro podatnik zawiadomił wcześniej organ podatkowy o likwidacji prowadzonej działalności gospodarczej (ze wszelkimi konsekwencjami wynikającymi z przepisów prawnych), to gdy rozpocznie on ponownie działalność, nie ma podstaw, aby odmówić statusu podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego.” Należy pamiętać w tym wypadku o prawidłowym zamknięciu i wyrejestrowaniu dotychczasowej działalności, gdyż niedopełnienie tych obowiązków może być przesłanką do uznania, iż faktycznie nie było przerwy w jej prowadzeniu. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji (ITPB1/415-811/08/MM) z dnia 11.03.2009 roku zwrócił uwagę, że wybór przez podatnika sposobu opłacania zaliczek podatkowych w formie uproszczonej (zmiany tej formy opłacania zaliczek można dokonać do dnia 20 lutego roku podatkowego) skutkuje, iż pomimo przerwy między zamknięciem jednej działalności a otwarciem drugiej w trakcie tego samego roku podatkowego powoduje, że zaliczki na podatek przez cały rok podatkowy należy wpłacać w tej samej uproszczonej formie. W związku z tym nie ma w tym wypadku możliwości zastosowania dla nowej działalności opodatkowania w formie np. karty podatkowej, jeżeli poprzednia była opodatkowana na zasadach ogólnych. Należy pamiętać, że zamknięcie jednej działalności i założenie nowej tylko i wyłącznie dla wyboru korzystniejszej formy opodatkowania może nie uzyskać akceptacji władz skarbowych (interpretacja indywidualna: sygn. DF/415-321/05/FD).