Oprocentowanie nadpłaty podatku

Przeczytaj także: Nieefektywna 3-letnia kontrola podatkowa i zwrot podatku bez odsetek

Za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku (art. 72 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej). Jednak dopiero od 5 czerwca 2001 r. zaczął obowiązywać art. 72 § 2 Ordynacji podatkowej w obecnym brzmieniu, który stanowi, że jeżeli wpłata dotyczyła zaległości podatkowej, na równi z nadpłatą traktuje się także część wpłaty, która została zaliczona na poczet odsetek za zwłokę. Do 4 czerwca 2001 r. odnoszące się do art. 72 Ordynacji podatkowej przepisy art. 77 § 1 Ordynacji podatkowej stanowiły, że nadpłaty podlegają oprocentowaniu w wysokości równej wysokości odsetek za zwłokę pobieranych od zaległości podatkowych.

Natomiast w odniesieniu do nadpłaty podlegającej zwrotowi w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji o:

• zmianie decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego lub określającej wysokość zaległości podatkowej,
• zmianie decyzji o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta,
• uchyleniu lub stwierdzeniu nieważności decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego lub określającej wysokość zaległości podatkowej,
• uchyleniu lub stwierdzeniu nieważności decyzji o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta
  - oprocentowanie przysługuje od dnia powstania nadpłaty (art. 77 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym do 4 czerwca 2001 r.).

Przykład:
Załóżmy, że podatnik zapłacił kwotę podatku wraz z naliczonymi odsetkami za zwłokę. Podatnik ten otrzymał decyzję uchylającą decyzję określającą zapłacone świadczenie. W związku z tym powstała nadpłata podatku, ponieważ wpłacona należność została uznana za nienależną.

Podatnikowi przysługiwało prawo zwrotu nienależnie uiszczonych kwot wraz z oprocentowaniem, które jednak mogło być liczone jedynie od kwoty należności głównej, tj. kwoty samego podatku. Przepisy te uznawały więc, że oprocentowanie to nie obejmowało kwot zapłaconych jako nienależne odsetki za zwłokę.

Jeśli uznamy, że oprocentowanie nadpłaty ma zrekompensować podatnikowi ewidentnie negatywne skutki związane z brakiem możliwości dysponowania nienależnie zapłaconymi kwotami, wówczas trzeba uznać, że oprocentowanie to powinno obejmować, obok należności głównej, również naliczone od niej odsetki za zwłokę.

Oprocentowanie nadpłaty podatku jest też naprawieniem szkody w odniesieniu do utraconych korzyści. W związku z tym, podatnik płacąc nienależnie odsetki za zwłokę nie mógł także dysponować kwotą zapłaconych odsetek. Dlatego Trybunał Konstytucyjny uznał, że w ramach nadpłaty oprocentowaniu powinna podlegać także kwota nienależnie zapłaconych odsetek za zwłokę.

Trybunał uznał również, że ograniczenie określenia nadpłaty jedynie do kwoty podatku, z pominięciem w niej kwoty zarachowanych na poczet odsetek za zwłokę, uniemożliwi podatnikowi realizację wierzytelności o zapłatę kwoty oprocentowania odsetek od zaległości uznanych za nienależne. Dochodzi w tym momencie do pozbawienia ochrony prawnej takiej wierzytelności.

Podstawa prawna:

• Wyrok TK z 21 lipca 2010 r., sygn. akt SK 21/08.

Płace w firmie pomogą ci uniknąć pomyłek w rozliczeniach płacowych dzięki poradom ekspertów, które odpowiadają prawie na wszystkie pytania związane z rozliczaniem wynagrodzeń i nowymi przepisami.