Faktura e-mailem a odliczenie VAT

Przeczytaj także: E-faktura a odliczenie VAT

Stanowisko sądu

Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych drogą elektroniczną (e-mail, faks), a następnie wydrukowanych i przechowywanych przez nabywcę w formie papierowej. Wyrok dotyczył przypadków, gdy faktura została przesłana bez zastosowania bezpiecznego podpisu elektronicznego, o którym mowa w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z 14 lipca 2005 r. w sprawie faktur elektronicznych.

Wyrok NSA z 20 maja 2010 r. , I FSK 1444/09

Pytanie do eksperta: Zdarza się, że otrzymuję faktury VAT przesyłane przez dostawców pocztą elektroniczną, w pliku pdf, przy czym wystawca nie stosuje bezpiecznego podpisu elektronicznego. Czy w świetle wyroku NSA, jeśli wydrukuję otrzymaną w ten sposób fakturę, mogę bezpiecznie odliczać VAT?

Wyrok NSA, niewątpliwie bardzo korzystny dla podatnika, był jednym z najczęściej komentowanych ostatnio orzeczeń sądowych. Konkluzja Sądu odpowiada bowiem powszechnemu oczekiwaniu przedsiębiorców na uproszczenie zasad przesyłania faktur w formie elektronicznej, biorąc pod uwagę, że rozwiązania przyjęte w rozporządzeniu w sprawie faktur elektronicznych są bardzo sformalizowane i niedostosowane do obecnych realiów obrotu gospodarczego, w którym komunikacja elektroniczna odgrywa coraz większą rolę, wypierając wymianę dokumentów papierowych.

Zdaniem Sądu, przesyłanie faktur w formie elektronicznej może mieć miejsce w dwóch sytuacjach, które należy rozróżnić. Pierwsza, gdy faktura sporządzona, przesłana i przechowywana jest w formie elektronicznej. Druga, gdy faktura sporządzona i przesłana w formie elektronicznej jest następnie drukowana i przechowywana przez obie strony transakcji w postaci papierowej. NSA uznał, że w świetle wykładni prowspólnotowej Dyrektywy VAT oba sposoby należy uznać za dopuszczone przez prawodawcę. Jednocześnie, zdaniem NSA, przepisy rozporządzenia w sprawie e-faktur, wprowadzające m.in. obowiązek przesyłania tych faktur z zastosowaniem bezpiecznego podpisu elektronicznego lub systemu EDI, odnoszą się wyłącznie do pierwszej sytuacji, tj. gdy faktura jest dodatkowo przechowywana w postaci elektronicznej. W przypadku, gdy faktura przesłana elektronicznie jest przechowywana w postaci papierowej, nie zostały określone wprost wymogi dotyczące ich kwalifikowanego uwierzytelniania, więc należy uznać, że brak jest takich wymogów.

Niemniej jednak, stanowisko NSA można ocenić jako dosyć kontrowersyjne na gruncie obecnie obowiązujących przepisów o VAT. Wątpliwości budzi zwłaszcza kluczowa teza, iż wymóg przesyłania faktur elektronicznych z zastosowaniem bezpiecznego podpisu elektronicznego dotyczy wyłącznie przypadków, gdy faktura taka jest również przechowywana w formie elektronicznej, podczas gdy wymóg taki nie istnieje dla faktur przesłanych elektronicznie, lecz wydrukowanych. Dotychczas dominował bowiem pogląd, że wymogi określone w tym rozporządzeniu mają zastosowanie do wszystkich faktur przesyłanych w formie elektronicznej, a jednym z tych wymogów jest obowiązek przechowywania tych faktur również w formie elektronicznej. Wypowiedzi przedstawicieli władz skarbowych po opublikowaniu komentowanego wyroku wskazują, że w najbliższej przyszłości nie należy spodziewać się raczej akceptacji poglądu NSA przez organy podatkowe. Tak więc pojawią się zapewne kolejne orzeczenia Sądu dotyczące tej kwestii, a faktyczne znaczenie komentowanego wyroku dla praktyki stosowania przepisów o VAT będzie można zapewne ocenić dopiero z perspektywy czasu, gdy okaże się, czy zapoczątkuje on trwałą linię orzeczniczą.

Na dzień dzisiejszy, wyrok ten, wydany w sprawie o udzielenie interpretacji indywidualnej, w praktyce chroni podatnika, który wystąpił z wnioskiem o interpretację i wygrał sprawę przed NSA. Podatnicy nieposiadający analogicznych "własnych" interpretacji, w przypadku dokonywania odliczeń na podstawie faktur przesłanych elektronicznie bez użycia bezpiecznego podpisu elektronicznego lub systemu EDI, wciąż narażeni są na spory z fiskusem.

Należy jednak mieć nadzieję, że komentowany wyrok przyczyni się do przyspieszenia prac nad zmianą niefortunnego rozporządzenia w sprawie faktur elektronicznych.


Magazyn „Orzecznictwo Podatkowe” co miesiąc prezentuje ważne orzeczenia i komentarze podatkowe. Znajdziesz tu praktyczne rady jak zminimalizować ryzyko, że urząd skarbowy podważy Twoje decyzje oraz poznasz argumenty, które pozwolą Ci wygrać z fiskusem.