Najem samochodu osobowego: czynsz a kilometrówka

Przeczytaj także: Rozliczenie ubezpieczenia wynajmowanego samochodu osobowego

Spółka wystąpiła o wydanie interpretacji indywidualnej. We wniosku wskazała, że w awaryjnych sytuacjach, gdy z różnych względów nie będzie możliwe korzystanie, do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, z samochodów służbowych (awaria, wypadek drogowy, przeglądy konserwacje itp.) zamierza wykorzystywać samochody wynajęte z wypożyczalni, samochody zastępcze z warsztatów naprawczych, ubezpieczalni, czy też samochody prywatne pracowników. Będą to samochody osobowe w myśl przepisów podatku dochodowego, które nie będą stanowić majątku spółki. Spółka miała wątpliwości, czy koszty wynajmu samochodów osobowych powinny być uznawane za koszty używania samochodów w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 51 updop, a w konsekwencji być zaliczane do kosztów podatkowych tylko do wysokości tzw. kilometrówki? Jej zdaniem czynsz w tej kategorii kosztów się nie mieści.

Innego zdania był jednak fiskus, który to stwierdził, że płacony przez spółkę czynsz najmu jest płatnością z tytułu używania samochodu osobowego. Sprawa trafiła na wokandę sądu. Ten przyznał rację skarżącej.

Jak podkreślił WSA, w celu wyjaśnienia sporu konieczne jest ustalenie, jaka kategoria wydatków mieści się w sformułowaniu „koszty używania” zawartym w art. 16 ust. 1 pkt 51 updop. Zdaniem sądu dla potrzeb „używania rzeczy” najbardziej pomocne jest przyjęcie znaczenia tego wyrazu jako „posłużyć się czymś”, „zastosować coś jako środek, narzędzie”, „zrobić z czegoś użytek” (ww. Słownik Języka Polskiego). Definicja wyrazu „używanie” wskazuje na element dynamizmu, aktywności, a co za tym idzie, posiadanie rzeczy lub uprawnienie do posiadania lub używania danej rzeczy nie może być utożsamiane z używaniem rzeczy. To ma bowiem miejsce wówczas, gdy rzecz jest faktycznie wykorzystywana, stosowana, czyniony jest z niej użytek itp.

Zgodnie natomiast z art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. W myśl postanowień § 2 tego przepisu czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju. Czynsz ten jest opłatą stałą, która musi być ponoszona bez względu na zakres używania wynajętej rzeczy, także wtedy gdy rzecz nie jest używana. Jest on wynagrodzeniem za oddanie rzeczy do używania.

Zdaniem WSA koszt czynszu stanowiącego wynagrodzenie za prawo do korzystania z samochodów jest kategorią odrębną od kosztów ich eksploatacji. Koszty eksploatacji są bowiem kosztami związanymi z faktycznym używaniem samochodu i ciężka zaliczyć tutaj czynsz najmu. Za takim tokiem myślenia przemawia także treść art. 16 ust. 5 updop, w zakresie w jakim stanowi on, iż ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać co najmniej następujące dane: nazwisko, imię i adres zamieszkania osoby używającej pojazdu, numer rejestracyjny pojazdu i pojemność silnika, kolejny numer wpisu, datę i cel wyjazdu, opis trasy (skąd - dokąd), liczbę faktycznie przejechanych kilometrów, stawkę za jeden kilometr przebiegu, kwotę wynikającą z przemnożenia liczby faktycznie przejechanych kilometrów i stawki za jeden kilometr przebiegu oraz podpis podatnika (pracodawcy) i jego dane, tj. informacje ściśle związane z faktycznym używaniem (eksploatacją samochodu).

Reasumując WSA uznał, że wydatek z tytułu czynszu najmu samochodu nie mieści się w kategorii kosztów związanych z eksploatacją samochodu, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 51 updop i może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 updop.

Sąd wskazał przy tym, że do wydatków ograniczonych kilometrówką należy jednak zaliczyć opłaty za przejazd autostradą lub opłaty za parkowanie. Opłata za autostradę lub za parking wiąże się bowiem nierozerwalnie z używaniem samochodu.