Faktura VAT RR: zaliczka a odliczenie VAT

Przeczytaj także: Jak wykazać fakturę VAT RR w nowym JPK_VAT?

Podatek VAT z faktury zaliczkowej można odliczyć w rozliczeniu za okres, w którym ją otrzymano bądź w jednym z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych. Zasada ta wydaje się jednak nie mieć zastosowania w przypadku zaliczek wpłacanych na poczet przyszłych nabyć produktów rolnych od rolników ryczałtowych. Dlaczego?

Przypomnijmy, że to podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego jest zobowiązany do wystawienia w dwóch egzemplarzach faktury dokumentującej nabycie tych produktów. Oryginał takiej faktury, oznaczonej jak „Faktura VAT RR” przekazuje on nabywcy. Stawka zryczałtowanego zwrotu podatku wynosi tutaj 6%.

Z tak wystawionej faktury podatek VAT można odliczyć (zwiększa on kwotę podatku naliczonego) w rozliczeniu za okres, w którym nabywca dokonał zapłaty, o ile zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14. dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności (art. 116 ust. 6 pkt 2 ustawy o VAT) oraz o ile w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty należności za produkty rolne zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie tych produktów albo na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu stwierdzającego dokonanie zapłaty (art. 116 ust. 6 pkt 3 ustawy o VAT).

Wskazana wyżej zapłata dotyczy jedynie tej części, która stanowi różnicę między kwotą należności za dostarczone produkty rolne a kwotą należności za towary i usługi dostarczone rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę tych produktów rolnych (art. 116 ust. 8 ustawy o VAT). Przez należności za towary i usługi dostarczane rolnikowi ryczałtowemu, o których mowa w zdaniu poprzednim rozumie się także potrącenia z tytułu spłat rat pożyczek i zaliczek udzielanych rolnikowi ryczałtowemu dostarczającemu produkty rolne, dokonane przez podatnika nabywającego te produkty, pod warunkiem że (art. 116 ust. 9 ustawy o VAT):

1. zaliczka została przekazana na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego, a na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu potwierdzającego dokonanie tej wpłaty
2. raty i pożyczki wynikają z umów zawartych w formie pisemnej.

Ponadto dodany z dniem 1 grudnia 2008 r. art. 116 ust. 9b ustawy o VAT mówi, że przepisu ust. 6 pkt 3 nie stosuje się do dokumentów stwierdzających dokonanie zapłaty w formie zaliczki po spełnieniu warunków, o których mowa w ust. 9 pkt 1. W przypadku gdy zaliczki obejmują całą kwotę należności z tytułu nabycia produktów rolnych, przepisu ust. 6 pkt 3 nie stosuje się, pod warunkiem że podatnik po dokonaniu nabycia produktów rolnych wystawi i wyda rolnikowi ryczałtowemu dokument potwierdzający nabycie produktów rolnych, w którym zostaną również wykazane dane identyfikujące dokumenty potwierdzające dokonanie zapłaty zaliczki na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego.

Mimo tak szczegółowych regulacji, ustawodawca nie wskazał jednak bezpośrednio, kiedy VAT od takiej zaliczki może być odliczony. Prawidłowe wydaje się być tutaj stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 26 stycznia 2010 r., nr ITPP1/443-1036/09/KM, który to wskazał, że podatnik „(…) będzie uprawniony do zwiększenia kwoty podatku naliczonego o całą wartość zryczałtowanego zwrotu podatku wykazanego na fakturze VAT RR w rozliczeniu za miesiąc, w którym wystawiona zostanie faktura VAT RR dokumentująca daną dostawę produktów rolnych. Całkowita zapłata należności o której mowa w art. 116 ust. 6 ustawy nastąpi bowiem w momencie wystawienia faktury VAT RR, gdyż to wtedy określona zostanie ostateczna wartość należności rolnika ryczałtowego, w tym w szczególności kwota zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych.(…)”