Usługi unijne a ewidencja VAT

Przeczytaj także: Jaka ewidencja zakupu VAT?

Jak mówi art. 109 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od tego podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 ustawy oraz podatników korzystających ze zwolnienia podmiotowego na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy (zwolnienie z uwagi na wysokość obrotów), są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Ustawa o podatku od towarów i usług, ani też rozporządzenia wykonawcze nie zawierają wzoru takiej ewidencji. W dalszej części art. 109 ust. 3 ustawodawca wskazał jednak, jakie elementy ewidencja ta powinna zawierać. Są to mianowicie dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej. Ewidencja powinna uwzględniać także dane określone w przepisach regulujących szczególne przypadki, np. opodatkowanie w systemie marży, jeżeli te u podatnika występują.

Powyższe tyczy się wszystkich czynnych podatników VAT. Od początku 2010 r. ustawodawca jednak w sposób szczególny potraktował podatników świadczących usługi opodatkowane za granicą. Nowo dodany art. 109 ust. 3a ustawy mówi bowiem, że podatnicy świadczący usługi, których miejscem świadczenia nie jest terytorium kraju, są obowiązani w prowadzonej ewidencji podać nazwę usługi, wartość usługi bez podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, uwzględniając moment powstania obowiązku podatkowego określany dla tego rodzaju usług świadczonych na terytorium kraju.

Przepis ten nakazuje zatem podawać w rejestrze nazwę usługi, której miejscem świadczenia jest terytorium innego kraju. Przypomnijmy, że zgodnie z nowymi przepisami jest tak w większości przypadków usług świadczonych na rzecz zagranicznych kontrahentów (obecna ogólna definicja zawarta w art. 28b ustawy mówi bowiem, że miejsce to określa się co do zasady z uwagi na siedzibę, stałe miejsce zamieszkania bądź stałe miejsce prowadzenia działalności usługobiorcy).

Art. 109 ust. 3a wskazuje także, że w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 ust. 19a i 19b. Oznacza to, że usługi świadczone dla podatników zagranicznych należy wykazać w rejestrze VAT zasadniczo w okresie rozliczeniowym (miesiąc/kwartał), w którym usługa ta została wykonana, a jeżeli wcześniej otrzymano zapłatę – w okresie jej otrzymania.