Stawka amortyzacji gdy ulepszenie środka trwałego

Przeczytaj także: Budynek na cudzym gruncie jako inwestycja w obcym środku trwałym?

Rozpatrzmy następującą sytuację: Przedsiębiorca zakupił używaną maszynę produkcyjną o wartości początkowej 40 000 zł. Do maszyny tej zastosował indywidualną stawkę amortyzacji w wysokości 30 proc. rocznie. Po półrocznym okresie używania maszynę ulepszył, wskutek czego jej wartość początkowa wyniosła 60 000 zł. Czy w takiej sytuacji powinien on zmienić stawkę amortyzacji?

Art. 22j ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi, że podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, jednakże okres takiej amortyzacji, w przypadku środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych, nie może być krótszy niż:

1. 24 miesiące - gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25.000 zł,
2. 36 miesięcy - gdy ich wartość początkowa jest wyższa od 25.000 zł i nie przekracza 50.000 zł,
3. 60 miesięcy - w pozostałych przypadkach.

Środki trwałe zaliczone do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji uznaje się natomiast za (art. 22j ust. 2 ustawy):

1. używane - jeżeli podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 6 miesięcy, lub
2. ulepszone - jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ich ulepszenie stanowiły co najmniej 20 % wartości początkowej.

Dodajmy także, że w przypadku ulepszenia środków trwałych już podczas ich używania (wskutek przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji) ich wartość początkową powiększa się o sumę wydatków poniesionych na to ulepszenie, o ile wydatki te przekraczają w danym roku podatkowym kwotę 3 500 zł oraz powodują one wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji (art. 22g ust. 17 ustawy).

W naszym przykładzie z taką sytuacją mamy do czynienia. Nabyty środek trwały po wprowadzeniu do ewidencji środków trwałych i pewnym okresie używania został ulepszony. Kwota ulepszenia wyniosła 20 000 zł, w związku z czym powiększa ona wartość początkową tego środka trwałego, która wskutek ulepszenia wzrosła do 60 000 zł. Powstała w związku z tym wątpliwość, czy zwiększenie się wartości początkowej środka trwałego, dla którego została ustalona indywidualna stawka amortyzacji rodzi konieczność jej korekty? Taka stawka dla środków trwałych o wartości początkowej powyżej 50 000 zł jest bowiem niższa od tej, którą pierwotnie, zgodnie z przepisami, zastosował przedsiębiorca.

Odpowiedź na to pytanie jest negatywna. Ustawodawca nie przewidział bowiem możliwości zarówno podwyższania jak i obniżania indywidualnych stawek amortyzacyjnych. Takie „manewry” zostały zarezerwowane jedynie dla metody liniowej.

W związku z powyższym ponieważ ulepszenie maszyny nastąpiło już po jej wprowadzeniu do ewidencji środków trwałych oraz rozpoczęciu amortyzacji, wydatki na to ulepszenie wpływają jedynie na wysokość wartości początkowej omawianego środka trwałego. Nie należy natomiast zmieniać ustalonej wcześniej stawki amortyzacji i to nawet w sytuacji, gdy został przekroczony limit określony w art. 22j ust. 1 ustawy.