Konieczne zmiany w ustawie o VAT?

Przeczytaj także: Nowelizacja ustawy o VAT: cztery propozycje zmian

Dokumenty WDT

Proponuje się również nowelizację art. 42 ust. 11 ustawy o VAT. Zmiana będzie mieć charakter redakcyjny, ale i doprecyzowujący, gdyż obecne brzmienie ww. przepisu (art. 42 ust. 11 ustawy o VAT) powoduje czasami praktyczne trudności w realizacji. Przepis obowiązujący obecnie wskazuje, że : „W przypadku gdy dokumenty, o których mowa w ust. 3-5, nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju towarów, dowodami, o których mowa w ust. 1 pkt 2, mogą być również inne dokumenty wskazujące, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa, w szczególności: (...)”. Takie brzmienie sugeruje, że niezbędne jest zgromadzenie najpierw dokumentów wskazanych w ust. 3, a dopiero gdyby one „nie potwierdzały jednoznacznie” wywozu towaru, jako potwierdzenie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów mogą być używane dokumenty wskazane w ust. 11. Tymczasem w wielu przypadkach (np. gdy transport dokonywany jest przez nabywcę lub na jego rzecz) nie jest możliwe uzyskanie dokumentów wskazanych w ust. 3. Celem ust. 11 jest właśnie wskazanie alternatywnych dokumentów, gdy nie jest możliwe uzyskanie dokumentów określonych w ust. 3. Stąd propozycja, aby przepis wprost wskazywał: „W przypadku gdy podatnik nie posiada dokumentów, o których mowa w ust. 3-5, dowodami, o których mowa w ust. 1 pkt 2, mogą być również inne dokumenty potwierdzające, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa, w szczególności: (…)”.

Zaliczki VAT

Proponuje się również likwidację zaliczek w przypadku rozliczeń kwartalnych w podatku VAT celem przesunięcia zapłaty podatku VAT dopiero w momencie, gdy znana jest faktyczna sprzedaż oraz zakupy, jak również wysokość zobowiązania podatkowego, a tym samym proponowana zmiana ma na celu poprawę przepływów finansowych podatników.

Odliczanie VAT z faktury błędnie opodatkowanej

Do końca 2007 r. obowiązywał w ustawie o podatku od towarów i usług przepis, zgodnie z którym podatnik nie był uprawniony do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z faktury, która błędnie wykazywała podatek VAT, dlatego że transakcja nie powinna być opodatkowana lub powinna być zwolniona. Jednakże przepis ten umożliwiał odliczenie, jeżeli podatnik w całości uregulował należność wykazaną na fakturze.

Począwszy od 2008 r. Sejm dokonał zmiany ww. przepisu, w ten sposób, że usunął możliwość odliczenia, nawet w sytuacji, gdy podatnik w całości uregulował należność wykazaną na fakturze. Dokonana zmiana spowodowała, że polski podatnik został postawiony w niezwykle trudnej sytuacji, powodującej konieczność kontrolowania prawidłowości naliczania podatku VAT przez kontrahenta.

Zaproponowane w nowelizacji ustawy – Ordynacja podatkowa rozwiązanie nie przywraca tego samego stanu, jak przed 2008 r., lecz tylko łagodzi sankcje, w sytuacji gdy w dobrej wierze, podatnik płacąc całość należności z faktury odlicza w całości podatek naliczony. Proponowany przepis wprawdzie nie powoduje, że po stronie podatnika nie powstanie zaległość podatkowa, ale podatnik w przypadku zapłacenia całej należności z faktury swojego kontrahenta i odliczeniu podatku VAT z tej faktury, nie będzie obciążony odsetkami za zwłokę, a także w stosunku do niego nie będzie mogło być prowadzone postępowania karne skarbowe, jeżeli okaże się, ze kontrahent popełnił błąd i opodatkował transakcję, która powinna była być od podatku zwolniona lub wyłączona.

Projekt przewiduje nadto, że pomimo zaistnienia zaległości podatkowej, z uwagi na nieprawidłowe odliczenie podatku VAT, z faktury, w której błędnie został wykazany podatek, podatnik nie będzie miał wykazywanej tej zaległości w zaświadczeniu o istnieniu/nieistnieniu zaległości podatkowych, jeżeli w całości uregulował należność z tej faktury.

Grupy VAT

Projekt zmian w podatku od towarów i usług obejmuje wprowadzenie do tego podatku uproszczenia polegającego na uznaniu za jednego podatnika dla celów podatku VAT kilku podmiotów, pomiędzy którymi istnieją powiązania kapitałowe oraz powiązania o charakterze gospodarczym i organizacyjnym. Jest to uproszczenie pozwalające „wyeliminować” z obrotu VAT rozliczenia wewnątrzgrupowe. W chwili obecnej rozwiązanie takie wprowadziło większość państwa UE (w tym Niemcy, Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia i Estonia). Obecnie Polska jest jedynym z liczących się Państw w regionie, które nie wprowadziło tego rozwiązania, co wpływa niekorzystnie na konkurencyjność naszego kraju.

E-faktury

W propozycjach Rady Podatkowej zawarta jest również koncepcja nowego podejścia od e-fakturowania. Pomimo toczących się prac w Komisji Przyjazne Państwo w tej materii, zdaniem Rady należy dla potrzeb VAT odejść całkowicie od regulacji związanych z tzw.”podpisem elektronicznym”.

Projekt Rady zakłada zrównanie pozycji faktur papierowych i elektronicznych, co jest nie tylko zgodne z kierunkiem rozwoju nowoczesnej gospodarki, ale zapewni także przyspieszenie obiegu dokumentów w obrocie gospodarczym, obniży koszty funkcjonowania przedsiębiorców i będzie korzystne z ekologicznego punktu widzenia. Będzie to możliwe dzięki proponowanym nowelizacjom przepisów umożliwiających wystawianie i przesyłanie lub udostępnianie, a także przechowywanie faktur VAT wyłącznie w wersji elektronicznej, bez potrzeby opatrywania ich bezpiecznym podpisem elektronicznym czy też z zastosowaniem systemu EDI. Celem proponowanej zmiany do ustawy o VAT jest uproszczenie zasad stosowania faktur w obrocie gospodarczym poprzez umożliwienie powszechnego stosowania faktur VAT w formie elektronicznej