Konieczne zmiany w ustawie o VAT?

Przeczytaj także: Nowelizacja ustawy o VAT: cztery propozycje zmian

Prawa do emisji Co2

W ostatnim czasie na dużą skalę zaczęły się rozwijać wyłudzenia podatku VAT z wykorzystaniem handlu emisjami praw do emisji CO2. Wyłudzenie to oparte jest na schemacie tzw. karuzeli podatkowej. W piśmie z grudnia 2009 Europol szacuje wysokość tych wyłudzeń z wykorzystaniem handlu prawami do emisji na kwotę 5 mld EUR w UE. Ponieważ duża część państw UE wprowadziła już regulacje uniemożliwiające takie wyłudzenia, grupy przestępcze przeniosły ten proceder do państw, które jeszcze nie wprowadziły takich regulacji w tym prawdopodobnie w dużej mierze do Polski. Ponieważ konsekwencją utraty wpływów budżetowych może być większa presja fiskalna na uczciwych podatników, eksperci Rady Podatkowej proponują rozwiązania, które mogą zapobiec oszustwom podatkowym związanym z handlem emisjami.

Z uwagi na to, że najważniejszym elementem schematu karuzeli podatkowej jest podmiot, który sprzedając prawo do emisji, nalicza podatek VAT i pobiera go od kupującego, lecz nie odprowadza go organom podatkowym, a po przeprowadzeniu operacji znika, projektowane rozwiązanie wprowadza rozliczenie podatku VAT w takich transakcjach przez nabywcę. Jest to bardzo proste rozwiązanie, które eliminuje w takim przypadku finansowe rozliczenie podatku VAT między sprzedającym a kupującym, co uniemożliwia zastosowanie schematu karuzeli podatkowej.

Aporty

Likwidacja zwolnienia od podatku od towarów i usług wkładów niepieniężnych (aportów) do spółek spowodowała liczne trudności związane z rozliczeniem VAT, które z jednej strony są związane z brakiem dostosowanie przepisów m.in. dotyczących podatków dochodowych i Kodeksu Spółek Handlowych do sytuacji wniesienia wkładu niepieniężnego, co spowodowało znaczące rozbieżności w sposobie kształtowania umów aportowych. Z drugiej strony, opodatkowanie podatkiem od towarów i usług wkładów niepieniężnych (aportów) stanowi znaczną barierę w rozwoju działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółek. Dany podmiot dysponujący majątkiem określonej wartości (nieruchomość, środki trwałe o dużej wartości), by wnieść te przedmioty do spółki tytułem wkładu niepieniężnego musi dodatkowo pozyskać finansowanie na wartość podatku należnego (VAT) od przedmiotu aportu. Dodatkowo kwotę tego podatku może uzyskać zwrotnie (odliczyć, wystąpić o zwrot podatku) otrzymujący wkład.

Zmiany ustawy o VAT uproszczające zasady rozliczeń podatku VAT z tytułu wnoszenia wkładów niepieniężnych do spółek mają na celu wprowadzenie, jako opcji, której wybór wymaga zawiadomienia właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego, możliwości rozliczenia podatku od wnoszonego aportu przez podmiot go otrzymujący. Zwolni to wnoszącego wkład od konieczności pozyskiwania kwot mających sfinansować kwotę podatku od towarów i usług, którą jest on obowiązany wpłacić w związku z wniesieniem aportu i tym samym zlikwiduje bariery istniejące w tym zakresie.

Potwierdzenie odbioru faktury korygującej

Przepis art. 29 ust. 4 ustawy o VAT wskazuje, że podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych rabatów i o wartość zwróconych towarów. Obecne przepisy warunkują jednakże obniżenie obrotu oraz podatku od posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę. W przeciwnym wypadku podatnik, mimo udzielenia rabatu czy przyjęcia zwrotu towaru nie może obniżyć podatku, mimo iż zwrócił nabywcy część lub całość swojego wynagrodzenia. Likwidacja przepisów dotyczących obowiązku uzyskania potwierdzania odbioru faktur korygujących ma na celu usunięcie obowiązującego obecnie mechanizmu warunkującego obniżenie obrotu oraz podatku od posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę (przepisy art. 29 ust. 4a-4c ustawy o VAT), który stanowi dla podatników nadmierne obciążenie administracyjne, które nie wydaje się uzasadnione. Istnieją również mocne argumenty, aby uznać istniejące przepisy za niezgodne z prawem unijnym.

Zbiorcze faktury korygujące

Udzielanie rabatów dotyczących całego roku (uzyskanych np. dzięki uzyskanemu poziomowi sprzedaży) stanowi powszechną praktykę gospodarczą. Obecne przepisy umożliwiają w takim przypadku wystawianie w celu skorygowania obrotu zbiorczych faktur korygujących, jednakże warunki formalne, które muszą obecnie zostać spełnione (wskazanie konkretnych faktur i pozycji, których korekta dotyczy) powodują, że w wielu wypadkach korygowanie obrotu staje się niezwykle uciążliwe. Tymczasem wystarczające byłoby – jak zakłada przedstawiona propozycja nowelizacji - wskazanie wyłącznie zbiorczo kwot korygowanych oraz okresu, którego dotyczy korekta. Takie rozwiązanie jest stosowane powszechnie w innych państwach UE.