Dochód z akcji: zostało 9 dni na rozliczenie PIT

Przeczytaj także: Dochody kapitałowe 2009: rozliczenie podatku

Nie dotyczy to jednak wszystkich zagranicznych funduszy inwestycyjnych. Niektóre z nich sprzedają tzw. dywidendowe jednostki uczestnictwa (oznaczane skrótem dis), z których zyski są wypłacane okresowo (raz na kwartał albo raz na rok) pod postacią dywidendy, w odróżnieniu od jednostek akumulacyjnych (acc), w których zyski są dopisywane do kapitału i reinwestowane. Zgodnie z polskim prawem, zyski wypłacane pod postacią dywidendy są opodatkowane, ale płatnikiem, odpowiedzialnym za naliczenie i odprowadzenie podatku, jest instytucja ją wypłacająca, a nie beneficjent. Odnosi się to również do funduszy zagranicznych, których siedziba znajduje się w innym kraju. Wówczas ma jednak zastosowanie skala podatku stosowana w danym kraju i pieniądze trafiają do tamtejszego fiskusa. Tak się jednak składa, że zdecydowana większość funduszy dostępnych w Polsce jest zarejestrowana w Luksemburgu, w którym podatek od dywidend wynosi 0 proc. A ponieważ Polska podpisała z Luksemburgiem umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, od takiego dochodu nie zapłacimy podatku.

Cześć osób nie musi jednak przejmować się papierkową robotą. Jest to bardzo liczna grupa, bo należy do niej każdy, kto posiada choćby konto bankowe, z których większość jest przecież w mniejszym lub większym stopniu oprocentowana. W takim przypadku od odsetek również płaci się 19-proc. podatek, ale odpowiedzialny za jego naliczenie i przesłanie do fiskusa jest bank. Podobnie wygląda to w przypadku lokat bankowych, obligacji detalicznych skarbu państwa czy funduszy inwestycyjnych utworzonych i zarządzanych przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych, których siedziba znajduje się w Polsce.

Z jednej strony jest to oczywiście wygodne, bo w żaden sposób nie wymaga naszego zaangażowania. Z drugiej jednak, tracimy niestety możliwość kompensowania zysków i strat. O ile nie dotyczy to raczej lokat bankowych czy obligacji skarbowych, w przypadku których odsetki są ustalane z góry i ryzyko poniesienia straty jest w zasadzie zerowe, to już przy funduszach inwestycyjnych brak tej możliwości jest, delikatnie mówiąc, sporą niedogodnością.

Traktowanie przez fiskusa zysków czy strat z funduszy w sposób odmienny od zysków i strat z bezpośrednich inwestycji w akcje jest dyskryminowaniem tych pierwszych. Przyznaje to wielu ekspertów podatkowych, a także polityków. Do zmiany prawa jednak nikt specjalnie się nie kwapi. Inwestorzy wzięli więc sprawy w swoje ręce. I są już pierwsze efekty, które dają nadzieję na zmianę obecnego stanu rzeczy. W połowie grudnia ubiegłego roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał bowiem orzeczenie, w którym opowiedział się po stronie inwestora, który zaskarżył decyzje Izby Skarbowej, która odmówiła mu możliwości odliczenia strat poniesionych na funduszach inwestycyjnych od zysków wypracowanych na inwestycji w akcje. Wyrok nie jest prawomocny, a Izba Skarbowa wniosła skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ewentualne odrzucenie jej przez NSA otworzyłoby drogę pozostałym inwestorom do ubiegania się we właściwych im Urzędach Skarbowych o możliwość uwzględnienia strat z funduszy przy rozliczaniu zysków z akcji. Znając jednak tempo, w jakim działają polskie sądy, na decyzję, bez względu na to, jaka ona miałaby być, przyjdzie nam pewnie jeszcze trochę poczekać.

Podobnie jak w przypadku akcji, jeśli ktoś w ubiegłym roku sprzedał z zyskiem jednostki uczestnictwa, które nabył przed 1 stycznia 2004 roku, podatku nie zapłaci.