Księga podatkowa: czesne za studia

Przeczytaj także: Podnoszenie kwalifikacji zbieżnych z profilem prowadzonej firmy

Coraz częściej przedsiębiorcy, aby liczyć się na rynku z uwagi na jakość oferowanych produktów czy ich cenę, minimalizować swoje koszty, czy też rozszerzać profil działalności, podejmują decyzję o podnoszeniu swojej wiedzy (przede wszystkim branżowej, ale niekiedy też z dziedziny zarządzania, strategii marketingowych itp.). W tym celu podejmują naukę np. na studiach, z reguły w systemie zaocznym czy też wieczorowym. To wiąże się z różnego rodzaju wydatkami, do których przede wszystkim należy zaliczyć opłatę wpisową i czesne. Czy stanowią one koszty uzyskania przychodu? Jeżeli tak, to w której kolumnie księgi podatkowej należy je ująć i na podstawie jakiego dowodu?

Aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu, z jednej strony musi spełniać definicję art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof), która to mówi że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. W uproszczeniu zatem należy tu zaliczyć wszelkie koszty, które są ponoszone w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z drugiej strony wydatek taki nie może znaleźć się w katalogu tych, które ustawodawca wykluczył z kosztów podatkowych. Zostały one wymienione enumeratywnie w art. 23 updof.

Ustawodawca w żadnym punkcie art. 23 updof nie wyłączył z kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z podnoszeniem kwalifikacji przedsiębiorcy. Jednocześnie, jeżeli zdobyta wiedza w trakcie nauki jest przydatna w prowadzonej działalności gospodarczej, wydatki te jak najbardziej spełniają definicję kosztów podatkowych, mimo iż nie generują one bezpośrednio żadnego przychodu.

W takim tonie też wypowiadają się organy podatkowe. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 12.03.2010 r. nr IBPBI/1/415-1144/09/BK wskazał, iż wydatki z tytułu czesnego za studia, poniesione w związku z podjęciem nauki na studiach, jako przydatne do prawidłowego wykonywania działalności gospodarczej, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej firmy. W przedmiotowej sprawie podatniczka prowadziła biuro projektowe i podjęła naukę w Wyższej Szkole zawodowej, dzięki której uzyska tytuł inżyniera i uprawnienia do podpisywania sporządzanych projektów.

W podobnym tonie wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 16.10.2009 r. nr IPPB1/415-1163/08-5/EC. Tutaj podatniczka prowadziła działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego – kredyty i podjęła studia na kierunku ubezpieczeń.

Prawidłowym wydaje się być także zaliczanie do kosztów podatkowych wydatków na studia nie tylko stricte związane z profilem działalności gospodarczej, ale także w zakresie wiedzy bardziej ogólnej np. z zarządzania i organizacji przedsiębiorstw czy marketingu, która także jest bardzo potrzebna w przedsiębiorstwie. Prawidłowo funkcjonująca firma przynosi bowiem większe dochody niż ta, która jest źle zarządzana (gdzie pracodawca nie potrafi przykładowo określić które stanowisko pracy jest nadmiernie obciążone, na którym występują wolne moce przerobowe, które stanowiska generują przestoje w procesie produkcji; gdzie nieprawidłowy przepływ informacji pomiędzy poszczególnymi komórkami prowadzi do wadliwego wykonywania produktów itp.). Prawidłowo dobrana i przeprowadzona akcja promocyjna czy marketingowa niewątpliwie przyczyni się natomiast do zwiększenia popytu na oferowane produkty itd.

Co za tym idzie, zarówno opłatę wpisową jak i czesne za studia (nie tylko branżowe), o ile zdobyta wiedza będzie przydatna dla prowadzonej firmy, można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Obydwa te wydatki należy ująć w kolumnie 13 podatkowej księgi przychodów i rozchodów: „Pozostałe wydatki”. Wpisu dokonuje się na podstawie dowodu ich poniesienia (z reguły jest to faktura wystawiona przez uczelnię).

Co do daty ujęcia tych wydatków, w przypadku metody uproszczonej (kasowej), którą z reguły stosują przedsiębiorcy, zarówno wpisowe jak i czesne należy ująć w księdze w dacie ich poniesienia, którą jest data faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (patrz art. 22 ust. 6b updof).