Transakcje łańcuchowe a rozliczenie VAT

Przeczytaj także: Transakcje łańcuchowe a odliczenie VAT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Niemiecki producent kombajnu ziemniaczanego dokonał jego sprzedaży na rzez polskiego dealera, dokumentując tę transakcję fakturą. Dealer ten dokonał WNT maszyny a następnie wystawił na spółkę fakturę sprzedaży z 22% VAT-em. Był on także podmiotem zlecającym transport. Następnie spółka wystawiła fakturę VAT dla kontrahenta z Litwy traktując tę dostawę jako WDT. Przed dokonaniem sprzedaży podmiot litewski wpłacił zaliczkę w euro, którą spółka przekazała na rzecz dealera, potwierdzającego powyższy fakt fakturą zaliczkową. Po dostarczeniu kombajnu, kontrahent polski wystawił fakturę końcową. Z listu przewozowego CMR wynika, iż maszyna została dostarczona bezpośrednio z Niemiec na terytorium Litwy – do jej ostatecznego odbiorcy. Powstała wątpliwość, czy dostawa dokonana przez dealera na rzecz spółki powinna być opodatkowana 22% stawką podatku VAT jako sprzedaż krajowa? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 22 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, miejscem dostawy towarów jest, w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią - miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy.

Z postanowień zawartych w ust. 2 powołanego artykułu wynika, że w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru jest przyporządkowana tylko jednej dostawie; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport jest przyporządkowana dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że nabywca ten udowodni, że wysyłkę lub transport towaru należy zgodnie z zawartymi przez niego warunkami dostawy przyporządkować jego dostawie.

Na podstawie art. 22 ust. 3 ustawy o podatku od towarów usług, w przypadku, o którym mowa w ust. 2, dostawa towarów, która:


1. poprzedza wysyłkę lub transport towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów,
2. następuje po wysyłce lub transporcie towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów.

Zasadnicze znaczenie dla określenia miejsca opodatkowania przedmiotowej transakcji jest ustalenie, której dostawie przypisany jest transport.

Z przestawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka (podatnik podatku od towarów i usług) dokonała dostawy kombajnu ziemniaczanego na rzecz kontrahenta litewskiego. Przedmiotową maszynę nabyła od podmiotu polskiego (dealera maszyn), który dokonał jej zakupu od producenta z Niemiec. Zakupiony towar przetransportowano bezpośrednio z Niemiec do odbiorcy na Litwie. Podmiotem zlecającym transport był dealer maszyn.

Powyższe wskazuje, że mamy do czynienia z tzw. transakcją łańcuchową.

Przedstawiony stan faktyczny, przy uwzględnieniu zapisu art. 22 ust. 2 zdanie drugie cytowanej ustawy, wskazuje, że transport przyporządkowany jest dostawie dokonanej przez producenta z Niemiec na rzecz polskiego dealera. Zatem zgodnie z zapisem ust. 3 pkt 2 powyższego artykułu - miejscem dostawy towarów na rzecz Spółki, a tym samym miejscem jej opodatkowania jest terytorium Litwy.

Biorąc pod uwagę powyższe, w świetle powołanych przepisów należy stwierdzić, że dostawa maszyny dokonana przez dealera na rzecz Spółki nie stanowi dostawy krajowej, gdyż miejscem tej dostawy nie jest terytorium kraju. W konsekwencji nie podlega ona opodatkowaniu w Polsce, a do dostawy tej nie mają zastosowania polskie regulacje dotyczące określenia wysokości stawki podatku, gdyż kwestie te regulują przepisy kraju, w którym zakończono transport towaru tj. Litwy.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów