Pożyczka od zagranicznej firmy a podatek PCC

Przeczytaj także: Umowa pożyczki paliwa a podatek PCC

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

We wniosku wskazano, iż polska spółka będąca czynnym podatnikiem VAT, zamierza zaciągnąć pożyczkę od spółki z siedzibą w USA (pożyczkodawca), która nie ma na terytorium RP siedziby, miejsca zarządzania ani prowadzenia działalności. Pożyczkodawca ten jest ze spółką podmiotem powiązanym, nie jest jednak jej bezpośrednim wspólnikiem. Pożyczkodawca prowadzi działalność polegającą m.in. na udzielaniu pożyczek podmiotom należącym do tej samej grupy kapitałowej. Otrzymuje z tego tytułu przychody z odsetek. W najbliższej przyszłości zamierza on udzielać pożyczki także innym polskim spółkom należącym do tej samej grupy kapitałowej.
Umowa pożyczki pomiędzy spółką a pożyczkodawcą zostanie zawarta poza terytorium RP, także pieniądze będą się znajdowały w tym momencie poza Polską. Zostaną one przesłane na rachunek bankowy spółki dopiero po zawarciu umowy pożyczki. W przyszłości może jednak wystąpić sytuacja, iż inna umowa pożyczki z tym pożyczkodawcą zostanie zawarta w Polsce. Możliwe jest także, iż w RP będą znajdowały się środki pieniężne będące przedmiotem umowy w momencie jej zawarcia. W związku z powyższym zadano pytanie, czy każda pożyczka udzielona spółce przez pożyczkodawcę, nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych również w przypadku, gdy umowa pożyczki nie została zawarta poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub gdy środki pieniężne będące przedmiotem takiej umowy w momencie jej zawarcia nie będą się znajdowały poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.), umowa pożyczki podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Na podstawie art. 9 ustawy z dnia 04 września 2008 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 165, poz. 1316) art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) otrzymał nowe brzmienie: podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Elementami przedmiotowo istotnymi określonej w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 wymienionej ustawy podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych, o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 cytowanej ustawy.

W myśl powyższego artykułu czynności cywilnoprawne w tym umowy pożyczki podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.