Zaliczka przed wykonaniem usługi a przychód w KPiR

Przeczytaj także: Księga podatkowa musi być rzetelna i niewadliwa

Pojęcie przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej zostało wyjaśnione w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof). Zgodnie z tym przepisem uważa się za niego kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Datą uzyskania przychodu jest z kolei co do zasady dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usług, nie później jednak niż dzień (art. 14 ust. 1c updof):

1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności

Z powyższego można zatem wywnioskować, iż w opisanej we wstępie sytuacji przychód podatkowy powstał w dniu wystawienia faktury zaliczkowej. Postępowanie takie nie jest jednak prawidłowe. Wynika to z art. 14 ust. 3 pkt 1 updof, zgodnie z którym do przychodów podatkowych nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych pożyczek i kredytów oraz zwróconych pożyczek, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek.

Taką „wpłatą” jest właśnie zaliczka. Tym samym nie stanowi ona przychodu podatkowego.

Zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów zostały natomiast określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. § 3 pkt 6 tego rozporządzenia wskazuje, iż pod pojęciem przychodu należy rozumieć przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym.

W samej księdze podatnik wykazuje przychody (podatkowe). Tym samym z uwagi na fakt, iż zaliczka nie stanowi przychodu podatkowego w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie można jej ująć w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Będzie tak nawet w sytuacji, gdy zaliczka ta zostanie udokumentowana fakturą VAT.

Datą powstania przychodu będzie tutaj data wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury lub zapłata (niebędąca zaliczką), gdy będzie ona miała miejsce wcześniej.