Stara faktura a korekta deklaracji i podatku

Przeczytaj także: Wydzielenie nowej firmy: rozliczenie faktur korygujących w VAT/CIT

Rozpatrzmy następującą sytuację: W grudniu 2009 r. przedsiębiorca (będący czynnym podatnikiem VAT wykonującym jedynie czynności opodatkowane, rozliczający się z tego podatku za okresy miesięczne) podczas porządkowania dokumentów odnalazł fakturę dokumentującą zakup materiałów ze stycznia 2009 r. (otrzymaną także w styczniu). Faktura ta nie została ujęta przy rozliczaniu podatku VAT za styczeń, luty ani też marzec 2009 r. Czy obecnie może on i w jaki sposób odliczyć podatek VAT z tej faktury? Czy też istnieje możliwość zaliczenia tego podatku do kosztów uzyskania przychodu?

Zgodnie z art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powstaje co do zasady w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę. Jeżeli nie dokona on tego obniżenia w powyższym terminie, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy o VAT). Tym samym podatnik ma trzy kolejne okresy (miesiące bądź kwartały w zależności od wybranego sposobu rozliczania podatku) na odliczenie podatku naliczonego poczynając od tego, w którym otrzymał fakturę (z pewnymi wyjątkami nie mającymi tutaj zastosowania). W naszym przypadku będą to odpowiednio: styczeń, luty bądź marzec 2009 r.

Ustawodawca przewidział także sytuację, w której to z różnych przyczyn powyższe terminy nie zostały zachowane. Otóż zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy o VAT, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w ustawowych terminach, może tego dokonać przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Uwaga!
Termin przedawnienia do korekty zaczyna tutaj biec od początku roku, w którym przypada termin rozliczenia podatku naliczonego za dany okres rozliczeniowy.

Zgodnie z przytoczonymi przepisami nasz podatnik ma zatem prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego ze styczniowej faktury poprzez złożenie korekty deklaracji VAT za styczeń, luty bądź marzec 2009 r. Ostateczny termin do złożenia tej korekty upłynie z końcem 2013 r.

Nie może on natomiast uznać nieodliczonego podatku za koszt uzyskania przychodu w podatku dochodowym. Jak bowiem wskazuje art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodu podatku od towarów i usług, z tym że jest takim kosztem podatek naliczony:

• jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług,
• w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług - jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej

W naszym przypadku podatnik w dalszym ciągu ma prawo do odliczenia podatku naliczonego ze styczniowej faktury (poprzez złożenie korekty). Zakupiony materiał służy ponadto wykonywaniu czynności opodatkowanych. Tym samym nie stanowi on kosztu uzyskania przychodu.