Podatek dochodowy: darowizna nieruchomości a jej sprzedaż

Przeczytaj także: Sprzedaż nieruchomości: ulga mieszkaniowa na pieniądze darowane córce?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

We wniosku podatnik wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie najmu nieruchomości (nie prowadzi działalności deweloperskiej). Obecnie zamierza darować swojej małżonce (z którą posiada rozdzielność majątkową) grunt wraz z budynkiem przeznaczonym na cele handlowe, którego jest jedynym właścicielem i który wykorzystuje w prowadzonej firmie. Połowę tej nieruchomości nabył w 1993 r. a drugą połowę w 1994 r. Wartością tej nieruchomości wykazaną w akcie notarialnym darowizny będzie jej wartość rynkowa z dnia darowania, ustalona na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez uprawnionego rzeczoznawcę majątkowego. Małżonka podatnika także prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wynajmu nieruchomości, ale nie planuje darowanej nieruchomości włączyć do prowadzonej działalności lecz wynajmować ją jako osoba prywatna. W związku z powyższym podatnik zadał pytanie, czy darowizna ta pociągnie za sobą powstanie po jego stronie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zmianami) opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Z kolei przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że przychodem z działalności gospodarczej jest również odpłatne zbycie składników majątku wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą będących:

a. środkami trwałymi,
b. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1.500 zł,
c. wartościami niematerialnymi i prawnymi.

* ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników wymienionych w lit. b), spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej użytkowana jest nieruchomość – grunt wraz z budynkiem przeznaczonym na cele handlowe. Obecnie zamierza Pan przekazać nieruchomość w drodze darowizny żonie, z którą posiada rozdzielność majątkową na podstawie małżeńskiej umowy majątkowej zawartej w 1994 r. Darowizna stanowi jedną z form zbycia nieruchomości. Jednakże z treści powołanych powyżej uregulowań prawnych wynika, iż do powstania przychodu ze źródeł, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochodzi jedynie wskutek zbycia o charakterze odpłatnym.

Zgodnie z art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zm.) - darowizna jest zobowiązaniem darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Istotną cechą darowizny jest jej bezpłatny charakter. Oznacza to, że druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna – jako świadczenie nieekwiwalentne nie powoduje powstania żadnego przysporzenia majątkowego po stronie zbywcy. W konsekwencji, brak możliwości przypisania osobie fizycznej dochodu, powoduje, iż przekazanie nieruchomości w formie darowizny żonie nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów