Pożyczka: wydatki na przygotowanie a koszty firmy

Przeczytaj także: Pożyczka z zagranicy: podatek VAT i dochodowy

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

We wniosku wskazano, że spółka (pożyczkobiorca) zawarła ze swoimi dwoma udziałowcami, posiadającymi odpowiednio 42,7% i 32,3% udziałów w kapitale zakładowym spółki, umowę pożyczki na kwotę 3 mln EURO. Kwota pożyczki zostanie wypłacona w dwóch transzach i będzie przeznaczona na finansowanie bieżącej działalności spółki. Pożyczka ma zostać spłacona w terminie 2 lat. Została ona oprocentowana w wysokości 20% w skali roku – odsetki będą naliczane miesięcznie od niezapłaconego salda kwoty pożyczki. Z tytułu udzielonej pożyczki spółka została zobowiązana także do zapłaty opłaty przygotowawczej w wysokości 10% kwoty pożyczki. Opłata ta zostanie potrącona przez każdego z pożyczkodawców z pierwszej i drugiej transzy pożyczki. Zgodnie z ustawą o rachunkowości, opłata w księgach została ujęta jako czynne rozliczenie międzyokresowe kosztów, które odpisuje się w koszty finansowe w równych ratach, w ciągu okresu, na jaki zaciągnięto pożyczkę. Powstała wątpliwość, czy wydatki z tytułu opłaty przygotowawczej należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości trwania umowy pożyczki? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust.1. Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami.

Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu osiągnięcia przychodów, nawet wówczas gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty. Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym.

Katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą zawarty został w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przepisy w/w ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dokonują, jak już wspomniano, podziału kosztów na koszty bezpośrednio związane z przychodami i koszty pośrednie (koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami).

W przedstawionym stanie faktycznym Spółka, w celu finansowania bieżącej działalności, zawarła z dwoma udziałowcami umowę pożyczki. Z tytułu udzielonej pożyczki Spółka jest zobowiązana do zapłaty opłaty przygotowawczej w wysokości 10% kwoty ww. pożyczki.

Jako koszty pośrednie przyjmowane są przede wszystkim koszty funkcjonowania podatnika, których ponoszenie jest związane z prowadzeniem działalności. W ocenie organu podatkowego do takich kosztów uzyskania przychodów należy zaliczyć wydatki z tytułu opłaty przygotowawczej.

Uznanie wydatków z tytułu opłaty przygotowawczej za koszty pośrednie oznaczać będzie, iż podlegać będą one potrąceniu w dacie poniesienia, a więc w dniu, na który ujęto taki koszt w księgach rachunkowych na podstawie odpowiedniego dowodu księgowego (art. 15 ust. 4d i 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Przepis art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, iż koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 4e ww. ustawy za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Wobec powyższego wydatki z tytułu opłaty przygotowawczej należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości trwania umowy pożyczki.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów