Import i eksport towarów a obowiązek podatkowy w VAT

Przeczytaj także: Definicje eksportu i importu towarów w podatku VAT w 2013 r.

Eksport towarów
Od 1 grudnia 2008 r. zmianie uległ moment powstawania obowiązku podatkowego z tytułu eksportu towarów. Przepisy ustawy o VAT nie określają obecnie szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego dla tej czynności. Oznacza to, że obowiązek podatkowy powstaje na ogólnych zasadach, a dokładnie na podstawie art. 19 ust. 4 ustawy o VAT - czyli z chwilą wystawienia faktury, ale nie później niż 7. dnia, licząc od dnia wydania towaru. Jednakże w myśl art. 41 ust. 7 ustawy o VAT, jeżeli nie podatnik nie otrzymał dokumentu celnego potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej, to mimo powstania obowiązku podatkowego deklaruje VAT w następnym okresie rozliczeniowym, po powstaniu tego obowiązku. Może on tego dokonać, pod warunkiem jednak że posiada dokument potwierdzający objęcie towarów procedurą wywozu.

Praktyczną konsekwencją zmiany przepisów w tym zakresie od 1 grudnia 2008 r. jest wcześniejsze powstawanie obowiązku podatkowego z tytułu eksportu towarów. Dzieje się tak, ponieważ wystawienie faktury następuje zasadniczo wcześniej niż potwierdzenie przez urząd celny wywozu towaru poza terytorium Wspólnoty. Obowiązek podatkowy powstaje zatem wcześniej, niż było to przed 1 grudnia 2008 r. W pewnych przypadkach, tj. jeżeli wystawienie faktury i wywóz towarów nie zostały dokonane w tym samym okresie rozliczeniowym, daje to podatnikowi możliwość wcześniejszego zadeklarowania eksportu towarów ze stawką 0%. Należy jednak pamiętać, że w takim przypadku podatnik ma mniej czasu na zebranie dokumentów celnych potwierdzających wywóz towarów poza Wspólnotę.

Import towarów
Z kolei w imporcie towarów zasadą jest, iż obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powstania długu celnego (art. 19 ust. 7 ustawy o VAT), przy czym dług celny powstaje w przypadkach wymienionych w art. 201-208 Wspólnotowego Kodeksu Celnego. W praktyce najczęściej dług celny będzie powstawał w chwili przyjęcia zgłoszenia celnego bądź w innych przypadkach, np. z chwilą nielegalnego wprowadzenia towarów na obszar celny Wspólnoty lub też w momencie usunięcia towaru spod dozoru celnego.

Od powyższej zasady przewidziane zostały jednak dwa wyjątki. Pierwszy z nich wystąpi wówczas, gdy importowane towary obejmowane są określonymi gospodarczymi procedurami celnymi, tj. odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych oraz przetwarzania pod kontrolą celną lub uszlachetniania czynnego w systemie ceł zwrotnych. W takich przypadkach obowiązek podatkowy powstanie z chwilą objęcia towarów jedną z tych ww. procedur (art. 19 ust. 8 ustawy o VAT).

Drugi wyjątek związany jest z poborem opłat wyrównawczych lub innych, jeśli związane są z towarami importowanymi. Jeżeli więc towar obejmowany jest procedurami: celną składu celnego odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń lub tranzytu, a od towarów tych pobierane są opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze i nie powstaje jednocześnie dług celny - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wymagalności tych opłat (art. 19 ust. 9 ustawy o VAT).

Podstawa prawna: art. 19, art. 41 ustawy o VAT.


Jak ustrzec się błędu, skoro przepisy ustawy o VAT są niezwykle skomplikowane, a wyjaśnienia organów skarbowych często sprzeczne? Przeczytasz o tym w poradniku „Vademecum VAT”!