Zaległe składki ZUS a koszty uzyskania przychodu

Przeczytaj także: Składki ZUS: odsetki za zwłokę a koszty podatkowe

Odpowiedź
W pierwszej kolejności należy zwróć uwagę na zasady zaliczania do kosztów uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie społeczne. Z przepisów podatkowych wynika, że nie uważa się za koszty podatkowe nieopłaconych do ZUS składek, określonych w ustawie z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika. Zasadniczo zatem, składki faktycznie opłacone mogą być kosztem podatkowym (także te naliczone i zapłacone w wyniku pokontrolnej decyzji ZUS). Wyjątek stanowią składki od nagród i premii, wypłacanych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym, które nie mogą być kosztem uzyskania przychodów w żadnym wypadku (art. 16 ust. 1 pkt 40 updop).

Czy zaległe składki mogą być kosztem podatkowym spółki?
W związku z tym, że zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez pracodawcę (jako płatnika) mogą być kosztem podatkowym, to również zapłacone na podstawie decyzji pokontrolnej ZUS składki na ubezpieczenia społeczne, w części finansowanej przez spółkę będzie ona mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Takie składki nie zostały bowiem z tych kosztów w żaden sposób wyłączone. Poza tym spółka ma obowiązek ich zapłacenia.

Kiedy zaliczyć zaległe składki do kosztów podatkowych?
Zaległe składki na ubezpieczenia społeczne będą kosztem podatkowym spółki w dacie ich zapłaty do ZUS. W takim przypadku nie ma bowiem zastosowania art. 15 ust. 4h updop. Na podstawie tego przepisu, podatnicy mogą zaliczać składki na ubezpieczenie społeczne do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że składki zostaną opłacone z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji:

• w miesiącu, za który są należne - w terminie wynikającym z odrębnych przepisów,
• w miesiącu następnym, w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony - nie później niż do 15 dnia tego miesiąca.

W przypadku naliczenia dodatkowych składek po kontroli nie można mówić o opłaceniu składek w terminie przewidzianym przez przepisy. A zatem zaległe składki na ubezpieczenia społeczne podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w roku, w którym zostaną opłacone przez podatnika (spółkę).

Podstawa prawna:

• Art. 15 ust. 4h, art. 16 ust. 1 pkt 21, 40, 54a, 57a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 r., nr 54, poz. 654 ze zm.),
• Art. 51 i art. 53 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.),
• Art. 24 i art. 29 ustawy z 13 października 1997 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. nr 137, poz. 887 ze zm.).

Jak uniknąć kosztownych błędów związanych z prowadzeniem księgowości? „Wskazówki Księgowe” to biuletyn aktualnych i praktycznych rozwiązań z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń społecznych i prawa pracy.