Nadpłata podatku: kiedy zwrot na konto bankowe?

Przeczytaj także: Ruszają rozliczenia PIT-ów za 2022 rok: usługa e-PIT już dostępna

Stanowisko sądu:
Zasady dotyczące dysponowania nadpłatą mają odpowiednie zastosowanie do zwrotu podatku. Zwrot różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika stosownie do treści art. 87 ust. 2 uptu uzasadnia dopiero brak zaległości podatkowych oraz bieżących zaległości podatkowych, a także brak wniosku podatnika o zaliczenie zwrotu w całości lub w części na poczet przyszłych zaległości podatkowych. Podatnik nie może ponosić negatywnych konsekwencji takiej organizacji aparatu skarbowego, która uniemożliwia mu skorzystanie z ustawowych uprawnień i stawia go w sytuacji gorszej od tych podatników, dla których jeden organ podatkowy jest miejscowo właściwy zarówno dla rozliczenia podatku dochodowego, jak i podatku od towarów i usług.

Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 18 czerwca 2009 r. , sygn. akt I SA/Rz 48/09

Komentarz eksperta:
Komentowane orzeczenie potwierdza obowiązującą w praktyce zasadę jednolitości i spójności rozliczeń podatkowych, niezależnie od ilości tytułów prawnych (rodzajów podatków), które na ten zakres się składają. W wyroku sąd trafnie przyjął, iż podatnik mając nadpłatę w jednym podatku (VAT), może wnioskować o jej zaliczenie na poczet zaległości podatkowej lub przyszłej płatności w innym podatku (podatku dochodowym). Powołanie się przez organy podatkowe na odmienną właściwość miejscową w odniesieniu do każdego z tych podatków nie może stanowić podstawy do odmowy przeprowadzenia takiego zaliczenia. Stanowisko to nie znajduje uzasadnienia w przepisach Ordynacji podatkowej i przyjęta interpretacja organów podatkowych w sposób oczywisty narusza prawa podatnika związane z rozliczeniem zobowiązań podatkowych.

W tym miejscu warto wskazać, iż dla skutecznego zaliczenia nadpłaty na zaległość podatkową lub przyszłą płatność w dwóch różnych podatkach niezbędne jest istnienie tożsamości podmiotowej podatnika oraz beneficjenta wpływów podatkowych. Tożsamość podmiotowa związana jest z istnieniem jednego podatnika, który zobowiązany jest rozliczyć wskazane wierzytelności podatkowe. Jako przykład można wskazać osobę fizyczną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, która samodzielnie jest podatnikiem zarówno w VAT, jak też w podatku dochodowym. Odmienne zasady związane będą z rozliczeniem podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w formie np. spółki cywilnej. Nie jest ona bowiem samoistnym podatnikiem w VAT, niezależnie od osobistego obowiązku rozliczania się przez wspólników z podatku dochodowego. W takim przypadku nie byłoby możliwe potrącenie nadpłaty z zobowiązaniem, jak ma to miejsce w przypadku komentowanego wyroku.

Tożsamość po stronie beneficjenta wpływów podatkowych oznacza niemożność łącznego rozliczania np. podatków lokalnych i centralnych. O ile zatem możliwe jest zaliczenie nadpłaty VAT na poczet podatku dochodowego, o tyle niemożliwe byłoby zaliczenie nadpłaty w podatku dochodowym na poczet np. podatku od nieruchomości.

Należy się również odnieść do trafnej uwagi sądu, iż brak jest obecnie przepisów regulujących właściwość organu podatkowego do wydania postanowienia o zaliczeniu nadpłaty na poczet zaległości lub przyszłego zobowiązania. Przy różnej właściwości miejscowej może być to z jednej strony organ właściwy ze względu na istniejącą nadpłatę. Z drugiej strony - organ właściwy ze względu na istniejącą zaległość podatkową, który treścią wydanego postanowienia rozliczy jej wartość wraz z odsetkami. W praktyce podatnik najczęściej składa wniosek o zaliczenie istniejącej nadpłaty na poczet zaległości podatkowej do organu, gdzie nadpłata została zaewidencjonowana. Należy zatem przyjąć, iż przedmiotowe postanowienie powinien wydać organ, do którego podatnik złożył stosowny wniosek. Zobowiązany on będzie wówczas do przekazania stosownej informacji do organu, który zaewidencjonował zaległość.

Podsumowując, istnienie nadpłaty i zobowiązania podatkowego u tego samego podatnika w stosunku do jednego beneficjenta uprawnia do ich wspólnego rozliczenia, niezależnie od właściwości miejscowej organów podatkowych. Jakiekolwiek ograniczenia związane z takim zaliczeniem nadpłaty muszą znajdować swoje uzasadnienie w przepisach prawa podatkowego, co organy podatkowe nie wykazały w stanie faktycznym objętym treścią komentowanego orzeczenia.


Magazyn „Orzecznictwo Podatkowe” co miesiąc prezentuje ważne orzeczenia i komentarze podatkowe. Znajdziesz tu praktyczne rady jak zminimalizować ryzyko, że urząd skarbowy podważy Twoje decyzje oraz poznasz argumenty, które pozwolą Ci wygrać z fiskusem.