Środki trwałe: zmiana metody amortyzacji

Przeczytaj także: Budynek wybudowany na cudzym gruncie amortyzujemy liniowo

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

We wniosku wskazano, że spółka prowadzi działalność szkoleniową. Posiada środek trwały – budynek wpisany do ewidencji środków trwałych, który jest amortyzowany indywidualną stawką amortyzacji. Z uwagi na zamiar wykorzystywania budynku przez znaczny okres lat (co najmniej kilkanaście lat po przewidywanym okresie amortyzacji podatkowej), spółka planuje od 1 stycznia 2010 roku, dokonać obniżenia indywidualnie określonej stawki amortyzacji na podstawie art. 16i ust.5 w związku z art. 16j ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zadano pytanie, czy zmiana ta będzie możliwa? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zasady dotyczące dokonywania odpisów z tytułu zużycia środków trwałych (odpisów amortyzacyjnych) zamieszczone zostały w przepisach art. 16a - 16m ww. ustawy podatkowej.

Jak stanowi art. 16a ust. 1 tej ustawy amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty

* o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Jak stanowi art. 16h ust. 2 tej ustawy, podatnicy, z zastrzeżeniem art. 16l i 16ł, dokonują wyboru jednej z metod amortyzacji określonych w art. 16i-16k dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji; wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego.

W ustawie przewidziano następujące metody dokonywania odpisów amortyzacyjnych:

1. przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie rocznych stawek stanowiącym załącznik do ustawy, w tym również:
1. przy zastosowaniu podwyższonych stawek przy zastosowaniu współczynników określonych w art. 16i ust. 2 ustawy,
2. przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych obniżonych w stosunku do określonych w Wykazie stawek amortyzacyjnych, określone w art. 16i ust. 5,
2. przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych ustalonych indywidualnie zgodnie z art. 16j ustawy,
3. przy zastosowaniu metody degresywnej ustalonej zgodnie z art. 16k ustawy.

W przedstawionym stanie faktycznym Spółka dokonała wyboru metody amortyzacji określonej w art. 16j ust. 1 pkt 3 ustawy, zgodnie z którym podatnicy, z zastrzeżeniem art. 16l, mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być dla budynków (lokali) i budowli - krótszy niż 10 lat (...).

Zastosowanie indywidualnych stawek amortyzacyjnych jest możliwe tylko po spełnieniu warunków określonych w ust. Komentowanego artykułu, a mianowicie:

* środki trwałe muszą być po raz pierwszy wpisane do ewidencji podatnika; środki te mogły figurować już w ewidencji środków trwałych innego podatnika i być wykorzystywane do działalności gospodarczej;
* środki trwałe spełniają opisaną w art. 16j ust. 3 ustawy definicję środka trwałego ulepszonego lub używanego.

Przepis art. 16j nie określa liczbowo minimalnej i maksymalnej wysokości indywidualnych stawek amortyzacyjnych, ale ustala minimalne okresy amortyzacji. W ten sposób podatnik może wyliczyć maksymalną wysokość stawek amortyzacyjnych.

Zatem należy uznać, iż dokonywanie odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu stawek ustalonych indywidualnie przez podatnika stanowi samodzielną metodę amortyzacji, uregulowaną w przepisie art. 16j ustawy. Metoda ta nie przewiduje możliwości podwyższenia lub obniżenia stawek amortyzacyjnych w trakcie trwania okresu amortyzacji. Zmiana stawki spowodowałaby w tym przypadku jednocześnie zmianę metody amortyzacji na określoną w art. 16i ust. 1 ustawy, tj. metodę dokonywania odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu stawek określonych w Wykazie stawek amortyzacyjnych. Zmiana metody amortyzacji stanowiłaby naruszenie art. 16h ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wybrana przez podatnika metoda amortyzacji nie może zostać zmieniona podczas amortyzacji danego środka trwałego. Podatnik ma więc obowiązek raz wybraną metodę stosować aż do pełnego zamortyzowania środka trwałego, co wynika z art. 16h ust. 2 ustawy.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów