Komercjalizacja przedsiębiorstwa a strata podatkowa

Przeczytaj także: Strata z SSE nie zmniejszy dochodu podatkowego pozostałej działalności

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu wskazano, że z dniem 01.01.2008 r. przedsiębiorstwo państwowe zostało przekształcone w Spółkę Skarbu Państwa w drodze komercjalizacji. Spółka ta kontynuuje w pełnym zakresie zadania przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo to w roku 2007 poniosło stratę. W 2008 r. natomiast spółka uzyskała zysk. W związku z powyższym zadano pytanie, czy w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych spółka może w rozliczeniu za rok 2008 odliczyć stratę przedsiębiorstwa z roku 2007? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Na podstawie art. 93 i 93a ustawy z dnia z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) osoba prawna zawiązana (powstała) m.in. w wyniku przekształcenia innej osoby prawnej lub połączenia się osób prawnych wstępuje we wszelkie, przewidziane w przepisach prawa podatkowego, prawa i obowiązki przekształconej osoby prawnej albo każdej z łączących się osób prawnych. Powyższa zasada ma również zastosowanie w przypadku osoby prawnej, która przejęła cały majątek innej osoby prawnej na zasadzie łączenia się spółek przez przejęcie. Podobnie, spółka kapitałowa powstała w wyniku połączenia spółek osobowych i kapitałowych wstępuje we wszystkie, przewidziane w przepisach prawa podatkowego, prawa i obowiązki każdej z łączących się spółek.Jednak art. 93e ustawy Ordynacja podatkowa przewiduje, iż przepisy odrębnych ustaw, w tym przypadku ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), a także ratyfikowanych umów międzynarodowych, mogą stanowić w powyższej kwestii inaczej.Zgodnie z brzmieniem art. 7 ust. 3 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się strat przedsiębiorców przekształcanych, łączonych, przejmowanych lub dzielonych – w razie przekształcenia formy prawnej, łączenia lub podziału przedsiębiorców, z wyjątkiem przekształcenia spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową.

Z powyższego wynika, że podmioty przekształcone, przejmujące inne podmioty, czy też powstałe po połączeniu lub podziale innych podatników, nie mogą przy ustalaniu dochodu uwzględnić strat poniesionych przez przedsiębiorców przekształcanych, łączonych, przejmowanych lub dzielonych, z wyjątkiem spółki kapitałowej przekształcanej w inną spółkę kapitałową, przez którą taka strata może być rozliczona.

Brak możliwości rozliczania strat odnosi się również do przedsiębiorstw państwowych komercjalizowanych, tj. przekształcanych w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa. Przy określaniu dochodu lub straty nie uwzględnia się także strat przedsiębiorstw państwowych przejmowanych lub nabywanych na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji, co jednoznacznie wynika z przepisów art. 7 ust. 3 pkt 5 i ust. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wyżej wymienione przepisy mają bezpośrednie zastosowanie w przedmiotowej sprawie tj. do przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w spółkę kapitałową w drodze komercjalizacji. Zgodnie bowiem z definicją zawartą w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (j.t. Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397 ze zm.), komercjalizacja, w rozumieniu ustawy, polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę (…).

Reasumując ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje możliwość rozliczenia strat tylko w sytuacji:
* przekształcenia spółki z o. o. w spółkę akcyjną,
* przekształcenia spółki akcyjnej w spółkę z o.o.

Nie podlegają rozliczeniu straty m. in.:
* przedsiębiorstwa państwowego przekształconego w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa (komercjalizacja przedsiębiorstwa państwowego) - art. 7 ust. 4 updop,
* przejętego lub nabytego przedsiębiorstwa państwowego w trybie prywatyzacji ezpośredniej art. 7 ust. 3 pkt 5 i art. 7 ust. 4a tj. przez:
* sprzedaż przedsiębiorstwa,
* wniesienie przedsiębiorstwa do spółki,
* oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów