Faktury korygujące: nie zawsze potwierdzenie odbioru

Przeczytaj także: Jak ujmować faktury korygujące in plus po stronie sprzedawcy od 1 stycznia 2021 r.?

Przypomnijmy, zgodnie z art. 29 ust. 4a ustawy o VAT, w przypadku gdy podstawa opodatkowania ulega zmniejszeniu w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze, obniżenia podstawy opodatkowania podatnik dokonuje pod warunkiem posiadania, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury, potwierdzenia otrzymania korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługi korekty faktury po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia korekty faktury za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano. Podobnie postępuje się w sytuacji, w której stwierdzono pomyłkę w kwocie podatku na fakturze pierwotnej, gdy faktura korygująca podatek ten obniża (art. 29 ust. 4c ustawy).

Powyższy przepis nie ma jednak zastosowania w każdej sytuacji. Otóż jak wskazuje art. 29 ust. 4b, ust. 4a nie ma zastosowania:

1. w przypadku eksportu towarów, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz dostawy towarów, dla której miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju;
2. wobec nabywców, na których rzecz jest dokonywana sprzedaż: energii elektrycznej i cieplnej, gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych oraz usług wymienionych w poz. 138 (usługi w zakresie rozprowadzania wody) i 153 (usługi w zakresie gospodarki ściekami oraz wywozu i unieszkodliwiania odpadów, usługi sanitarne i pokrewne) załącznika nr 3 do ustawy.

Oznacza to, iż samo wystawienie faktury korygującej daje w takich sytuacjach prawo do jej ujęcia w ewidencjach i deklaracji, co skutkuje obniżeniem podatku należnego. Nie jest tutaj konieczne posiadanie potwierdzenia odbioru takiej faktury.

Rodzi się jednak inne pytanie. Jak bowiem wiadomo, w zakresie tzw. usług powszechnych, ustawodawca przewidział szczególny moment powstania obowiązku podatkowego. Mianowicie, zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku dostawy energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego, świadczenia usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych, świadczenia usług w zakresie rozprowadzania wody a także usług w zakresie gospodarki ściekami oraz wywozu i unieszkodliwiania odpadów - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności zawartego w umowie na powyższe usługi.

Jak zatem postąpić w sytuacji, gdy jeszcze przed upływem tego terminu płatności wystawca faktury sporządził do niej fakturę korygującą?

Jedynym logicznym rozwiązaniem powyższego wydaje się być rozliczenie faktury korygującej razem z fakturą pierwotną. Rozliczenie tej faktury w dacie jej wystawienia doprowadziłoby bowiem do sytuacji, w której korygowany jest podatek należny jeszcze przed powstaniem obowiązku podatkowego (czyli przed jego wykazaniem w ewidencjach i deklaracji).

Jeżeli natomiast faktura taka zostanie wystawiona po upływie terminu płatności wynikającego z umowy, należy ją ująć w rozliczeniu za okres, w którym została ona wystawiona.

Przykład

Firma energetyczna wystawiła w lutym 2009 r. fakturę VAT dla firmy X, której termin płatności przypada 5 marca 2009 r. Następnie w kwietniu 2009 r. wystawiła fakturę korygującą zmniejszającą wartości z faktury pierwotnej. Bez względu na to, czy firma energetyczna posiada potwierdzenie odbioru tej faktury korygującej, powinna ją ująć w rozliczeniu za kwiecień 2009 r.